คีตรังสรรค์ เพลงพญาหัสดินทร์ ในมิติดุริยางคศิลป์ไทย

บทคัดย่อ

            การวิจัยเรื่อง คีตรังสรรค์ เพลงพญาหัสดินทร์ ในมิติดุริยางคศิลป์ไทย เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ เพื่อศึกษากระบวนวิธีการขับร้องกับการแสดงนาฏศิลป์ไทย เพื่อสร้างรูปแบบแนวเพลงสำหรับการขับร้อง และเพื่อสร้างแนวทำนองเพลงขับร้องใหม่เพลงพญาหัสดินทร์

            ผลการศึกษากระบวนวิธีการขับร้องกับการแสดงนาฏศิลป์ไทย พบว่า ผู้ขับร้องต้องมีความรู้ความเข้าใจในการขับร้องกับการแสดงนาฏศิลป์ไทยทุกประเภท ต้องมีน้ำเสียงที่ไพเราะเหมาะสมกับตัวละคร มีความรู้ความแม่นยำในการใช้ระดับเสียง รู้หลักการใช้อารมณ์ในการขับร้อง และใช้กลวิธีเสียงพิเศษต่างๆในการขับร้องได้อย่างไพเราะ

            ผลการศึกษาการสร้างรูปแบบแนวเพลงสำหรับการขับร้องกับการแสดงนาฏศิลป์ไทย พบว่า ต้องรู้หลักการประพันธ์คำร้องการประพันธ์กลอนสุภาพที่นำมาใช้ทำบทละครเพื่อบรรจุเพลงขับร้อง วิธีการประพันธ์สามารถประพันธ์ขึ้น      จากทำนองหลักของเดิม หรือประพันธ์ทางร้องขึ้นใหม่โดยไม่ยึดทำนองหลักของเดิม และรู้หลักการบรรจุทำนองเพลง    กับบทร้องให้มีความเหมาะสมกับการแสดงนาฏศิลป์ไทย

            ผลการศึกษาการสร้างสรรค์แนวทำนองเพลงขับร้องใหม่เพลงพญาหัสดินทร์ พบว่า เพลงพญาหัสดินทร์        ได้ประพันธ์ขึ้นใหม่แบบกลอนสุภาพมี 4 คำกลอน มีความหมายถึงช้างทรงของพระมหากษัตริย์ มีความงดงามคู่บารมี      คู่ประเทศชาติคู่แผ่นดิน ใช้ในการออกรบทัพสู้ศึกสงคราม นำชัยชนะมาสู่แผ่นดินไทย การประพันธ์ทางร้องแบ่งออกเป็น 2 ช่วง ทำนอง ช่วงแรกเป็นทำนองเกริ่น ในบทร้องคำกลอนที่ 1 ช่วงที่ 2 เป็นทำนองร้องท่อนเดียว ในบทร้องคำกลอนที่ 2-4    ใช้อัตราจังหวะสองชั้น ใช้หน้าทับบลิ่ม ใช้ระดับเสียงทางใน รูปแบบการขับร้องเป็นการร้องแบบต้นบทลูกคู่ ในการวิเคราะห์ทางร้องเพลงพญาหัสดินทร์พบกลวิธีการขับร้องจำนวน 9 กลวิธี ได้แก่ การครั่นกระทบเสียง การโหนเสียง การกลืนเสียง การควงเสียง การกลอกเสียง การกระทบเสียง การครั่นเสียง การกดเสียง และการเกลือกเสียง