บทบาทวีรสตรีในนาฏกรรม

Main Article Content

ขวัญฟ้า ภู่แพ่งสุทธิ์
สวภา เวชสุรักษ์

บทคัดย่อ

     บทความฉบับนี้เป็นส่วนหนึ่งของวิทยานิพนธ์หลักสูตรศิลปศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชานาฏยศิลป์ไทยจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เรื่อง บทบาทวีรสตรีในนาฏกรรม มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาบทบาทของวีรสตรีที่ถูกนำมาสร้างเป็นนาฏกรรมโดยศึกษาเรื่องราววีรสตรีไทยที่เกิดขึ้นจริงในประวัติศาสตร์ชาติไทยที่บันทึกไว้โดยหลักฐาน
จากพระราชพงศาวดาร คำบอกเล่าชาวกรุงเก่า จดหมายเหตุ หนังสือ งานวิจัย การสัมภาษณ์
     ผลการวิจัยพบว่าการสร้างนาฏกรรมจากวีรสตรีเป็นการส่งผ่านเรื่องราวทางประวัติศาสตร์สู่สังคม โดยส่วนใหญ่นำบทบาทเด่นของวีรสตรีที่สร้างคุณประโยชน์ให้แก่ชาติบ้านเมืองมาสร้างเป็นนาฏกรรม โดยบทบาทเด่นที่ปรากฏได้แก่ การขับเคลื่อนทางสังคมการเมืองการปกครอง การเป็นผู้นำในการต่อสู้ ความเป็นแม่และภรรยาผู้อยู่เบื้องหลังความสำเร็จ ความรักและเสียสละเพื่อชาติ ในโลกของความบันเทิงนั้นเมื่อนำมาสร้างเป็นนาฏกรรมประเภทต่างๆ เรื่องราวที่นำมาเสนออาจนำมาจากพระราชพงศาวดาร ทั้งไทยและต่างประเทศ คำบอกเล่าชาวกรุงเก่า หรือจดหมายเหตุ เพื่อนำมาเป็นข้อมูลในการสร้างงาน เช่น นวนิยาย ภาพยนตร์ ละครรำ ละครเวที การแสดงแสง สี เสียง เป็นต้น การนำเสนอในรูปแบบของนาฏกรรมย่อมมีการดัดแปลงแต่งเติมเรื่องราวของวีรสตรีเพื่อให้เกิดความน่าสนใจมากยิ่งขึ้น นาฏกรรมจึงมีบทบาทสำคัญในการนำผู้ชมเข้าถึงประวัติศาสตร์และเป็นแนวทางในการเชิดชูเกียรติประวัติของวีรสตรีในสังคมไทยเป็นอย่างยิ่ง

Article Details

ประเภทบทความ
บทความ
ประวัติผู้แต่ง

ขวัญฟ้า ภู่แพ่งสุทธิ์, สาขาวิชานาฏยศิลป์ไทย คณะศิลปกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิยาลัย

ทำการสอนอยู่ที่วิทยาลัยนาฏศิลปตั้งแต่ปี พ.ศ. 2541 จนถึงปัจจุบัน และดำรงตำแหน่งครูเชี่ยวชาญ

เอกสารอ้างอิง

ชาญวิทย์ เกษตรศิริ. (2561). อยุธยา Discovering Ayuthaya. พิมพ์ครั้งที่ 7. กรุงเทพ : มูลนิธิตำราสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์.

ดำรงราชานุภาพ, สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยา. (2560). นิทานโบราณคดี. พิมพ์ครั้งที่ 6. นนทบุรี: ดอกหญ้า.

ตรี อมาตยกุล. (2507). พระราชพงศาวดารกรุงสยาม จากต้นฉบับที่เป็นสมบัติของบริติชมิวเซียมกรุงลอนดอน. พระนคร : อักษรสัมพันธ์.

พันจันนุมาศ (เจิม). (2512). พงศาวดารกรุงศรีอยุธยา. พระนคร: องค์การค้าคุรุสภา.

ประยุทธ ศิริกุล. (2551). การประยุกต์นาฏกรรมไทยร่วมสมัยสำหรับการแสดงคอนเสิร์ต. วิทยานิพนธ์หลักสูตร

ศิลปศาสตร์มหาบัณฑิต. วิทยาลัยนวัตกรรม มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์. กรุงเทพฯ.

มังกร ทองสุขดี. (2562). ศิลปวัฒนธรรม. ประวัติศาสตร์ “นางเสือง” แม่ของคนไทยที่ปรากฏในจารึกประวัติศาสตร์คนแรก

แม่ดีเด่นจากศิลาจารึก. https://www.silpa-mag.com/history/article_36753. สืบค้นข้อมูลเมื่อวันที่ 1 มีนาคม 2564.

วริศรา อนันตโท. (2559). จามเทวีบูชา : การผลิตซ้ำตำนานและการสร้างพิธีบวงสรวงในสังคมไทยร่วมสมัย.ปริญญาอักษร

ศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาภาษาไทย คณะอักษรศาสตร์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

ลำจุล ฮวบเจริญ. (2550). เกร็ดพงศาวดารกรุงรัตนโกสินทร์. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ: The Knowledge Center.

ศิลปากร,กรม. (2542). พระราชพงศาวดารฉบับพระราชหัตถเลขา เล่ม 1. พิมพ์ครั้งที่ 9. กรุงเทพฯ : กองวรรณกรรมและประวัติศาสตร์.

สุเนตร ชุตินธรานนท์. (2550). การเมืองในประวัติศาสตร์ราชสำนัก หงสาวดีศรีอยุธยา พระสุพรรณกัลยา. กรุงเทพฯ: มติชน.

“ ”. (2561). อยุธยา: ประวัติศาสตร์ในโลกมายา. https://www.youtube.com/watch?v=giTFjn5AAp8. สืบค้นข้อมูลเมื่อวันที่ 1 มีนาคม 2564.

สุรพล วิรุฬห์รักษ์. ราชบัณฑิตสาขาวิชานาฏกรรม. สัมภาษณ์, เมื่อวันที่ 1 กุมภาพันธ์ 2562.

สำนักงานวัฒนธรรมจังหวัดนครราชสีมา. (2563). รู้เรื่องเมืองโคราช ท่องเที่ยวประวัติศาสตร์และอารยธรรมขอม.

เจ-บิ๊ค เทรดดิ้ง จำกัด.