เรื่องเล่าสมเด็จพระนเรศวรมหาราชกับบทบาทต่อชาวหนองบัวลำภู

บทคัดย่อ

บทความทางวิชาการนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อนำเสนอบทบาทของเรื่องเล่าสมเด็จพระนเรศวรมหาราชกับบทบาทต่อชาวหนองบัวลำภู เก็บรวบรวมข้อมูลจากเอกสาร ข้อมูลสื่อสังคมออนไลน์ และข้อสนามในงานพิธีบวงสรวงสมเด็จพระนเรศวรมหาราช ด้วยวิธีการสัมภาษณ์ผู้รู้ ปราชญ์ท้องถิ่น นักวิชาการวัฒนธรรม และชาวบ้าน จำนวน 20  คน โดยใช้เครื่องมือแบบสัมภาษณ์แบบมีโครงสร้าง แบบสังเกตแบบมีส่วนร่วมวิเคราะห์และตีความข้อมูลโดยใช้แนวคิดบทบาทหน้าที่ทางคติชน แนวคิดเรื่องเล่า และประเพณีประดิษฐ์

        ผลการศึกษาพบว่าเรื่องเล่าเกี่ยวกับสมเด็จพระนเรศวรมหาราชที่เชื่อมโยงกับชาวหนองบัวลำภูนั้น เป็นเรื่องเล่าที่มาจากหลักฐานลายพระหัตถ์ของสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพซึ่งทูลต่อกรมพระยานริศรานุวัติวงศ์ เมื่อ 12 ธันวาคม พ.ศ. 2478 ว่า เมื่อครั้งสมเด็จพระมหาธรรมราชาธิราช ยกกองทัพขึ้นไปช่วยพระเจ้าหงสาวดี ตีกรุงศรีสัตนาคณหุต ได้พาพระนเรศวรราชบุตรไปด้วย เมื่อไปถึงหนองบัวลำภู พระนเรศวรไปประชวรออกทรพิษ พระเจ้าหงสาวดีจึงอนุญาตให้กองทัพไทยยกกลับมา..” ด้วยสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณชาวเป็นเครื่องยึดเหนี่ยวทางใจ 2) การสร้างอัตลักษณ์จังหวัดหนองบัวลำภู 3) การสร้างประเพณีสร้างสรรค์ จากงานบวงสรวงสู่งานกาชาดหนองบัวลำภู 4) การสร้างสำนึกทางประวัติศาสตร์ ความรักชาติและความสามัคคี และ 5) การสร้างแหล่งเรียนรู้และแหล่งท่องเที่ยว