การศึกษากระบวนการถ่ายทอดการบรรเลงจะเข้ของครูชัยรัตน์ วีระชัย

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษากระบวนการถ่ายทอดและเอกลักษณ์การบรรเลงจะเข้ของครูชัยรัตน์ วีระชัย โดยนำวิธีการวิจัยเชิงคุณภาพผนวกกับแนวคิดเรื่องดนตรีศึกษามาใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูลจากการสัมภาษณ์และสังเกตอย่างมีส่วนร่วม จากครูชัยรัตน์ วีระชัย และผู้ได้รับการถ่ายทอดความรู้

ผลการวิจัยพบว่า กระบวนการถ่ายทอดการบรรเลงจะเข้ของครูชัยรัตน์ วีระชัย แบ่งออกเป็น 4 ด้าน ได้แก่ 1) ด้านผู้สอน ครูชัยรัตน์ วีระชัย มีความรู้ความสามารถและมีเอกลักษณ์ในการบรรเลงโดยได้รับการถ่ายทอดมาจากโบราณจารย์ มีการปฏิบัติตนเป็นแบบอย่างที่ดีแก่ศิษย์ มีความมุ่งมั่นและตั้งใจในการถ่ายทอดความรู้ตามแบบฉบับ
ที่ได้รับการถ่ายทอด 2) ด้านผู้เรียน พบว่า ผู้ที่จะได้รับการถ่ายทอดความรู้จากครูชัยรัตน์ วีระชัย ไม่จำเป็นต้องมีทักษะด้านการบรรเลงจะเข้มาก่อน แต่ต้องมีใจรักในดนตรีและมีความตั้งใจ ซึ่งผู้เรียนทุกคนจะได้รับการปรับพื้นฐานการบรรเลงจะเข้ตั้งแต่เริ่มต้น และได้รับการพัฒนาไปตามศักยภาพของผู้เรียนแต่ละคน 3) ด้านเนื้อหา พบว่า ครูชัยรัตน์ วีระชัย จะมุ่งเน้นการพัฒนาทักษะขั้นพื้นฐานเป็นสำคัญ และมีการจัดทำแบบฝึกหัดสำหรับผู้เรียนศึกษาด้วยตนเอง และ 4) ด้านการเรียนการสอน พบว่า ครูชัยรัตน์ วีระชัย จะใช้วิธีการสอนโดยผู้สอนจะปฏิบัติให้ดูเป็นตัวอย่างและให้ผู้เรียนปฏิบัติตาม ผู้เรียนปฏิบัติซ้ำจนเกิดความชำนาญ มีการประเมินผลด้วยตนเอง การประเมินจากเพื่อนร่วมชั้น และจากผู้สอน

เอกลักษณ์การบรรเลงจะเข้ของครูชัยรัตน์ วีระชัย พบว่า ด้านบุคลิกภาพด้านทำนองเพลง และด้านกลวิธีที่ใช้ในการบรรเลงจะเข้ ยึดตามแบบอย่างที่ได้รับการถ่ายทอดมาจากครูทองดี สุจริตกุล และครูละเมียด จิตตเสวี แต่สามารถปรับเปลี่ยนให้เกิดความเหมาะสมตามบริบทของการบรรเลง