กลวิธีการถ่ายทอดการบรรเลงซอสามสาย ของผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.รัชวิช มุสิการุณ

บทคัดย่อ

บทความนี้นำเสนอการศึกษากระบวนการถ่ายทอดการบรรเลงซอสามสายของผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.รัชวิช มุสิการุณ โดยใช้แนวคิดดนตรีศึกษา และใช้วิธี  การสัมภาษณ์ในการเก็บรวบรวมข้อมูล
ผลการศึกษาพบว่า กระบวนการถ่ายทอดการบรรเลงซอสามสายของผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.รัชวิช มุสิการุณ แบ่งออกเป็น 4 ด้าน ได้แก่ 1) ด้านผู้สอน พบว่า เริ่มเรียนดนตรีไทยตั้งแต่ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 โดยเริ่มต้นจากระนาดเอกและซอด้วง และได้เรียนซออู้กับครูฉลวย จิยะจันทน์ ซอสามสายกับครูเจริญใจ สุนทรวาทิน เมื่อครั้งศึกษาที่คณะครุศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย มีผลงานการบันทึกเสียง ผลงาน      การควบคุมการแสดง และผลงานวิชาการ 2) ด้านผู้เรียน พบว่า มีผู้เรียนทั้งที่ได้รับการศึกษาในระบบและนอกระบบการศึกษา 3) ด้านเนื้อหา พบว่า มีการจัดลำดับการถ่ายทอดบทเพลงไว้เป็นระดับ คือ เพลงพื้นฐาน เพลงทั่วไป เพลงพิเศษ และเพลงเดี่ยว และ 4) ด้านการเรียนการสอน พบว่า มีวิธีการถ่ายทอดแบบตัวต่อตัวทั้งการยึดถือรูปแบบการสอนตามขนบโบราณและการประยุกต์ให้มีลักษณะเฉพาะการสอนในรูปแบบของตนเอง และมีการสอดแทรกคุณธรรมจริยธรรมให้แก่ผู้เรียน ซึ่งผู้เรียนสามารถนำความรู้ไปปรับใช้ในชีวิตประจำวัน