การบูรณาการหลักอิทธิบาท 4 เพื่อส่งเสริมภาวะผู้นำเชิงสร้างสรรค์ ของผู้บริหารสถานศึกษาในศตวรรษที่ 21
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความเรื่องนี้เป็นการนำเสนอการบูรณาการหลักอิทธิบาท 4 เพื่อส่งเสริมภาวะผู้นำ
เชิงสร้างสรรค์ของผู้บริหารสถานศึกษาในศตวรรษที่ 21 ที่มีการเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว โดยการนำหลักอิทธิบาท 4 ซึ่งเป็นหลักธรรมทางพระพุทธศาสนามาเป็นกรอบในการพัฒนาภาวะผู้นำเชิงสร้างสรรค์ ดังนี้ ฉันทะ (ความรักในงาน) เป็นแรงขับเคลื่อนในการสร้าง วิสัยทัศน์ที่สร้างสรรค์ วิริยะ (ความเพียร) เป็นพลังในการผลักดันจินตนาการให้กลายเป็นนวัตกรรมที่เกิดขึ้นจริง แม้ต้องเผชิญอุปสรรค จิตตะ (ความเอาใจใส่) เป็นเครื่องมือในการกำกับให้เกิดความยืดหยุ่น และการตัดสินใจที่รอบคอบเท่าทันต่อสถานการณ์ และวิมังสา (การไตร่ตรอง) เป็นกระบวนการที่ยกระดับการแก้ปัญหาไปสู่การสร้างวัฒนธรรมแห่งการเรียนรู้ที่ยั่งยืนผ่านการทบทวนและวิเคราะห์ร่วมกัน ซึ่งเป็นกระบวนการที่ช่วยสร้างคุณลักษณะภายในที่มั่นคงให้แก่ผู้บริหารสถานศึกษา ทำให้เกิดภาวะผู้นำที่มีทั้ง “ศาสตร์” และ “ศิลป์” ในการบริหารจัดการ ซึ่งจะสามารถนำพาสถานศึกษาให้บรรลุเป้าหมายแห่งความเป็นเลิศ และเปลี่ยนแปลงองค์กรให้เป็นสังคมแห่งการเรียนรู้ที่สร้างสรรค์และยั่งยืนได้อย่างแท้จริง
Article Details
เอกสารอ้างอิง
กรองทิพย์ นาควิเชตร. (2552). ภาวะผู้นำสร้างสรรค์เพื่อการศึกษา. สมุทรปราการ: ธีรสาส์น พับลิชเชอร์.
กิตติ์กาญจน์ ปฏิพันธ์. (2555). โมเดลสมการโครงสร้างภาวะผู้นำเชิงสร้างสรรค์. ดุษฎีนิพนธ์ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต.มหาวิทยาลัยขอนแก่น
ชุติมา สีรอด. (2565). แนวทางการพัฒนาภาวะผู้นำเชิงสร้างสรรค์ของผู้บริหารสถานศึกษาในศตวรรษที่ 21 สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาขอนแก่น เขต 5. วารสารสถาบันวิจัยพิมลธรรม, 9(3), 105-120.
ธีระ รุญเจริญ. (2554). กลยุทธ์การพัฒนาความเป็นบุคคลแห่งการเรียนรู้. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์คุรุสภา ลาดพร้าว.
พระโฆษิต โฆสิตธมฺโม. (2565). การประยุกต์ใช้หลักอิทธิบาท 4 เพื่อการบริหารองค์กรสู่ความสำเร็จ. วารสารธรรมวัตร, 3(1), 39-47.
พระพรหมคุณาภรณ์ (ป. อ. ปยุตโต). (2549). พุทธธรรม ฉบับปรับปรุงและขยายความ. พิมพ์ครั้งที่ 11. กรุงเทพมหานคร: สหธรรมิก จำกัด.
พิมลพรรณ เพชรสมบัติ. (2560). ทักษะการบริหารของผู้บริหารมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคล จังหวัดปทุมธานี. ปทุมธานี: มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี.
พุทธทาสภิกขุ. (2537). การทำงานที่เป็นสุข. กรุงเทพมหานคร: ธรรมสภา.
เสาวณีย์ สมบูรณ์ศิโรรัตน์. (2562). การศึกษาภาวะผู้นำเชิงสร้างสรรค์ของผู้บริหารสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาปทุมธานี เขต 2. วิทยานิพนธ์ศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต. มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี.
อรรถชัย แนวเงินดี. (2564). รูปแบบภาวะผู้นำเชิงสร้างสรรค์ในศตวรรษที่ 21. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มมร. วิทยาเขตอีสาน, 2(1), 13-21.
Basadur. (2008). Leading Other to Think Innovatively Together: Creative Leadership. The Leadership Quarterly, 15(1), 103-121.
Danner. (2008). Creative Leadership in Art Education: Perspectives of an Art Educator. Thesis Master of Arts in Art Education (Fine Arts). Ohio University.
