พระพุทธศาสนากับวัฒนธรรมไทยในภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทย

บทคัดย่อ

การศึกษาครั้งนี้เพื่อศึกษาสังคม วัฒนธรรม และบทบาทพระพุทธศาสนาต่อวิถีชีวิตของชุมชนในเขตอีสานใต้ ซึ่งประกอบด้วยกลุ่มชาติพันธุ์ส่วย เขมร ลาว และเยอ ที่ตั้งถิ่นฐานในจังหวัดสุรินทร์ บุรีรัมย์ และศรีสะเกษ ภายใต้บริบทกระแสโลกาภิวัตน์ กลุ่มชาติพันธุ์เหล่านี้ได้ปรับตัวโดยการฟื้นฟูและอนุรักษ์อัตลักษณ์ทางวัฒนธรรมเพื่อรองรับการท่องเที่ยวและพัฒนาเศรษฐกิจชุมชน ผลการศึกษาแสดงให้เห็นว่าวัฒนธรรมของชาวอีสานใต้มีความหลากหลายทั้งด้านภาษา ความเชื่อ จารีต และพิธีกรรม โดยมีพระพุทธศาสนาเป็นแกนร่วมที่หล่อหลอมความเชื่อดั้งเดิมเรื่องผีและลัทธิพราหมณ์ให้ผสมกลมกลืนกันเป็นเอกลักษณ์เฉพาะ วิถีชีวิตชุมชนดำเนินไปตามระบบ        “ฮีตสิบสอง–คองสิบสี่” อันเป็นกรอบจารีตที่เชื่อมโยงกิจกรรมประเพณีกับการเกษตร ความสัมพันธ์ในครอบครัว และการอยู่ร่วมกันในสังคม การนำเสนออัตลักษณ์วัฒนธรรมต่อการท่องเที่ยวยังมีข้อจำกัดด้านความโดดเด่นและความทันสมัย จึงควรมีการพัฒนาเชิงสร้างสรรค์เพื่อเพิ่มคุณค่าและความน่าสนใจ ทั้งนี้การรักษาและปรับประยุกต์วัฒนธรรมบนฐานภูมิปัญญาท้องถิ่นไม่เพียงช่วยเสริมสร้างคุณภาพชีวิต แต่ยังคงความเป็นชาติพันธุ์และความสามัคคีของสังคมอีสานใต้ได้อย่างยั่งยืน