ผลการจัดการเรียนรู้แบบรวมพลัง 5 ขั้นตอน (Co-5STEPs) รายวิชาชีววิทยา เพื่อพัฒนาทักษะการทำงานเป็นทีม ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนและความพึงพอใจของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4
คำสำคัญ:
การจัดการเรียนรู้แบบรวมพลัง 5 ขั้นตอน (Co-5STEPs), ทักษะการทำงานเป็นทีมบทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้เป็นการศึกษาผลของการจัดการเรียนรู้แบบรวมพลัง 5 ขั้นตอน (Co-5STEPs) ในรายวิชาชีววิทยา เรื่อง ความหลากหลายของสิ่งมีชีวิต เพื่อพัฒนาทักษะการทำงานเป็นทีม ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนและความพึงพอใจของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในงานวิจัย ได้แก่ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ ปทุมวัน ที่เรียนวิชาชีววิทยา ภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2566 จำนวน 3 ห้องเรียน จำนวน 124 คน ซึ่งได้มาจากการสุ่มแบบกลุ่ม (cluster) จากห้องเรียนทั้งหมด 4 ห้อง ระยะเวลาทดลอง 18 คาบ คาบละ 50 นาที ใช้แผนการดำเนินการศึกษาแบบกลุ่มเดียว ทดสอบก่อนเรียนและหลังเรียน (One-Group Pre-Test Post-Test Design) เครื่องมือที่ใช้ในเก็บข้อมูล ได้แก่ แผนการจัดการเรียนรู้ที่มีการจัดการเรียนรู้แบบรวมพลัง 5 ขั้นตอน
(Co-5STEPs) แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน เรื่อง ความหลากหลายของสิ่งมีชีวิต แบบสอบถามความพึงพอใจของนักเรียนต่อกิจกรรมการจัดการเรียนรู้แบบรวมพลัง 5 ขั้นตอน (Co-5STEPs) และแบบสัมภาษณ์การทำงานเป็นทีม สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูลโดยการทดสอบค่าสถิติ t-test One group ผลการวิจัยพบว่า 1) ผลจากการสัมภาษณ์การทำงานเป็นทีมกับนักเรียนกลุ่มตัวอย่าง (กลุ่มเก่ง กลุ่มปานกลาง กลุ่มอ่อน) มีการทำงานเป็นทีม โดยมีการจัดแบ่งหน้าที่ แก้ปัญหา แบ่งปันความรู้ในขณะทำงานมีพัฒนาการในเรื่องปฏิสัมพันธ์ เป็นทั้งผู้นำและผู้ตาม สามารถค้นพบศักยภาพของตนเองจากการทำงาน 2) ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนในรายวิชาชีววิทยา ของนักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 หลังจากการจัดการเรียนรู้แบบรวมพลัง 5 ขั้นตอน (Co-5STEPs) ค่าเฉลี่ยหลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียน อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ที่ระดับ .05 3) ผลการศึกษาความพึงพอใจต่อการจัดการเรียนรู้แบบรวมพลัง 5 ขั้นตอน (Co-5STEPs) รายวิชาชีววิทยา ของนักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 พบว่านักเรียนมีความพึงพอใจต่อการจัดการเรียนรู้แบบรวมพลัง 5 ขั้นตอนในภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุด ( = 4.68, S.D. = 4.71)
เอกสารอ้างอิง
กระทรวงศึกษาธิการ. (2560). ตัวชี้วัดและสาระการเรียนรู้แกนกลางกลุ่มสาระการเรียนรู้ วิทยาศาสตร์ (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2560) ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย.
กฤษณะ โต๊ะดำ, กิตติธัช คงชะวัน, และ วิภาฤดี วิภาวิน. (2565). กระบวนการเรียนรู้แบบรวมพลัง 5 ขั้นตอน (Co-5STEPs) ร่วมกับเทคนิคผังกราฟิกที่มีต่อความสามารถในการคิดวิเคราะห์และผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนสาระเศรษฐศาสตร์ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2. ใน การประชุมหาดใหญ่วิชาการระดับชาติและนานาชาติครั้งที่ 13 (น. 1947–1962). สงขลา: มหาวิทยาลัยหาดใหญ่.
จิราภรณ์ พรมสืบ. (2559). การศึกษาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนและความพึงพอใจของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ด้วยการจัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบร่วมมือโดยเทคนิคแบ่งกลุ่มคละผลสัมฤทธิ์ (STAD) รายวิชาวิทยาศาสตร์หน่วยการเรียนรู้เรื่องสารละลายกรดและเบส. (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยบูรพา, ชลบุรี.
ธัญญารัตน์ ธิมาไชย. (2564). การศึกษาพฤติกรรมของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2/8 โรงเรียนเทิงวิทยาคมในเรื่องการไม่ส่งงาน/การบ้าน. วิทยาลัยเทคโนโลยีอรรถวิทย์พณิชยการ.
พิมพันธ์ เดชะคุปต์ และ พเยาว์ ยินดีสุข. (2561). การเรียนรู้เชิงรุกแบบรวมพลังกับ PLC เพื่อการพัฒนา. กรุงเทพมหานคร: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
พิมพันธ์ เดชะคุปต์ และ พเยาว์ ยินดีสุข. (2563). การเรียนรู้เชิงรุกแบบรวมพลังกับ PLC เพื่อการพัฒนา. (พิมพ์ครั้งที่ 4). กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
พุทธธิดา ไชยยงค์. (2564). การพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนรายวิชาคณิตศาสตร์และส่งเสริมสมรรถนะการรวมพลังทำงานเป็นทีม. (รายงานวิจัย). โรงเรียนท่าวังผาวิทยาคม, จังหวัดน่าน.
ยุภาวดี ชำนาญเวช. (2565). ปัจจัยที่ส่งผลกระทบต่อพฤติกรรมของการขาดความรับผิดชอบของนักเรียนในชุมชนชนบท. วารสารปีที่ 4 ฉบับที่ 1, 1–25.
ราตรี เพรียวพานิช. (2547). การจัดกิจกรรมการเรียนการสอนวิชาภาษาไทย. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยรามคำแหง.
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (สสวท.). (2552). การสอนแบบสืบเสาะหาความรู้ (Inquiry-based Learning). กรุงเทพมหานคร: สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี.
สาลิตา เชาวลิต, พัศรเบศวณ์ เวชวิริยะสกุล, และ อภิรัตน์ดา ทองแกมแก้ว. (2568). การจัดการเรียนรู้โดยใช้กระบวนการเรียนรู้แบบรวมพลัง 5 ขั้นตอน (Co-5 STEPs) ร่วมกับการใช้สื่อประสม เพื่อพัฒนาทักษะการคิดวิเคราะห์และผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนในรายวิชาชีววิทยา 4 ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5. วารสารศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา, 36(1), 105–122.
ศรีสุภา วรคามิน และ พจมาลย์ สกลเกียรติ. (2565). การพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนและสมรรถนะการรวมพลังทำงานเป็นทีม ด้วยการจัดการเรียนรู้โดยใช้กิจกรรมเป็นฐานในรายวิชาคณิตศาสตร์ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4. (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์, วิทยาลัยครุศาสตร์.
สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. (2564). สมรรถนะการรวมพลังทำงานเป็นทีม. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน.
สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. (2564). หลักสูตรฐานสมรรถนะ CBE Thailand. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน.
หนึ่งฤทัย มะลาไวย์, อรพินทร์ ชูชม, และ นริสรา พึ่งโพธิ์สภ. (2565). การทำงานเป็นทีมของนักเรียน: ปัจจัยเชิงสาเหตุ ข้อเสนอแนะในการวิจัย. มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.
อรธิดา ประสาร, วิมลวรรณ เปี่ยมจาด และ เอกชัย ดวนใหญ่. (2565). การพัฒนากิจกรรมการเรียนรู้ที่มีชุมชนเป็นฐาน เพื่อส่งเสริมสมรรถนะความคิดขั้นสูง และสมรรถนะการรวมพลังทำงานเป็นทีม สำหรับนักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษา. คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏศรีสะเกษ, ศรีสะเกษ.
Keramati, M. R., & Gillies, R. M. (2022). Advantages and challenges of cooperative learning in two different cultures. Education Sciences, 12(1), Article 3.
Kyndt, E., Raes, E., Lismont, B., Timmers, F., Cascallar, E., & Dochy, F. (2013). A meta-analysis of the effects of face-to-face cooperative learning: Do recent studies falsify or verify earlier findings? Educational Research Review, 10, 133–149.
Roseth, C. J., Garfield, J., & Johnson, D. W. (2008). Meta-analysis of cooperative goal structures: Comparative achievement effects of cooperative, competitive, and individualistic goals. Journal of Educational Psychology, 100(4), 1017–1027.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
หมวดหมู่
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.