ผลการจัดประสบการณ์ศิลปะที่มุ่งเน้นกระบวนการเพื่อพัฒนาทักษะการสร้างสัมพันธภาพของเด็กปฐมวัย
คำสำคัญ:
ทักษะการสร้างสัมพันธภาพ, เด็กปฐมวัย, ศิลปะที่มุ่งเน้นกระบวนการบทคัดย่อ
การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลการจัดประสบการณ์ศิลปะที่มุ่งเน้นกระบวนการ เพื่อพัฒนาทักษะการสร้างสัมพันธภาพของเด็กปฐมวัย กลุ่มเป้าหมายที่ใช้ในการศึกษาครั้งนี้เป็นเด็กปฐมวัยชายและหญิง จำนวน 10 คน อายุระหว่าง 5-6 ปี ศึกษาในระดับชั้นอนุบาลปีที่ 3 ภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2567 โรงเรียนเกษมพิทยา แผนกอนุบาล เขตวัฒนา กรุงเทพมหานคร สังกัดสำนักบริหารงานคณะกรรมการการส่งเสริมการศึกษาเอกชน ได้มาด้วยวิธีการเลือกแบบเจาะจง (Purposive Sampling) โดยมีเกณฑ์ในการคัดเลือกดังนี้ 1) ในการดำเนินการศึกษาครั้งนี้ สถานศึกษาที่เป็นพื้นที่ศึกษามีห้องเรียนระดับชั้นอนุบาลปี 3 จำนวน 2 ห้องเรียน ผู้ศึกษาได้มาด้วยวิธีการเลือกแบบเจาะจง โดยเลือกห้องเรียนที่ผู้ศึกษาปฏิบัติหน้าที่เป็นครูประจำชั้น ทั้งนี้เพื่อความสะดวกในการเก็บรวบรวมข้อมูลและการดำเนินกิจกรรมตามแผนการศึกษาอย่างต่อเนื่อง และ 2) ในห้องเรียนที่ทำการศึกษามีเด็กทั้งสิ้น 14 คน ผู้ศึกษาได้พิจารณาคัดเลือกเป้าหมายโดยไม่รวมเด็กที่มีความต้องการพิเศษ เพื่อให้กลุ่มเป้าหมายมีคุณลักษณะที่สอดคล้องกับขอบเขตและวัตถุประสงค์ของการศึกษา เครื่องมือที่ใช้ในการศึกษา คือ 1) แผนการจัดประสบการณ์ศิลปะที่มุ่งเน้นกระบวนการเพื่อพัฒนาทักษะการสร้างสัมพันธภาพของเด็กปฐมวัย ค่าความสอดคล้องอยู่ระหว่าง 0.92 อยู่ในระดับเหมาะสมนำไปใช้ได้ และ 2) แบบสังเกตพฤติกรรมทักษะการสร้างสัมพันธภาพของเด็กปฐมวัย ประกอบด้วย ด้านการสื่อสาร ด้านการการมีส่วนร่วมทางสังคมและการสร้างความสัมพันธ์ ด้านการจัดการความขัดแย้ง และด้านการขอความช่วยเหลือและการเสนอความช่วยเหลือ ค่าความสอดคล้องอยู่ระหว่าง 0.93 ทุกรายการ สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ประกอบด้วย ค่าเฉลี่ย ค่าความเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการวิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพ โดยการวิเคราะห์เชิงคุณภาพใช้การวิเคราะห์เนื้อหา ผลการศึกษาพบว่า 1) เด็กปฐมวัยก่อนการจัดประสบการณ์มีค่าเฉลี่ยของคะแนนทักษะการสร้างสัมพันธภาพของเด็กปฐมวัยเท่ากับ 12.80 2) เด็กปฐมวัยที่ได้รับการจัดประสบการณ์ศิลปะที่มุ่งเน้นกระบวนการหลังการทดลองค่าเฉลี่ยของคะแนนทักษะการสร้างสัมพันธภาพของเด็กปฐมวัยสูงขึ้นเท่ากับ 33.80
เอกสารอ้างอิง
กระทรวงศึกษาธิการ. (2560). คู่มือหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย พุทธศักราช 2560 สำหรับเด็กอายุ 3-6 ปี. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทยจำกัด.
กองบรรณาธิการ. (2021). สาระ EF ชีวิต New normal ระวังเด็กขาดทักษะทางสังคมเพิ่มขึ้น. สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) สืบค้นจาก https://www.rlg- ef.com/
กรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุข. (2567). กรมสุขภาพจิตจับมือกรุงเทพมหานคร Kick off จัดระบบดูแลสุขภาพจิตและจิตเวชเด็กและวัยรุ่น เดินหน้าพัฒนาระบบบริการแบบครบวงจร. สืบค้นจากhttps://dmh.go.th/news-dmh/view.asp?id=31929
จริยา สันตานนท์. (2553). การพัฒนาสัมพันธภาพทางสังคมของเด็กปฐมวัยโดยการจัดกิจกรรมการวาดภาพต่อเติมจากภาพปะติดเป็นกลุ่ม. (วิทยานิพนธ์ศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.
รังสิรัศม์ วงศ์อุปราช เเละศศิลักษณ์ ขยันกิจ. (2561). แนวทางการจัดการเรียนรู้ทางอารมณ์และสังคมเพื่อป้องกันและแก้ไขปัญหาทางพฤติกรรมและอารมณ์สำหรับเด็กปฐมวัย. วารสารวิชาการศึกษาศาสตร์ ศรีนครินทรวิโรฒ, 19(1), 160-173.
รัตนมน เกษจุฬาศรีโรจน์. (2562). การศึกษากระบวนการพัฒนาการเรียนรู้ทางอารมณ์และสังคม สำหรับเด็กในช่วงรอยเชื่อมต่อทางการศึกษาจากชั้นเรียนอนุบาลสู่ชั้นเรียนประถมศึกษาปีที่ 1. (วิทยานิพนธ์ศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต). กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา. (2568). เปิดสภาวะการศึกษาไทยไตรมาสแรกปี 68 การจัดการศึกษาไทยในโลกที่เปลี่ยนแปลงไป. สืบค้นจาก https://www.onec.go.th/th.php/page/view/Newseducation/6027
อัจฉรีย์ ไกรกิจราษฎร์. (2561). การพัฒนาทักษะทางสังคมของเด็กปฐมวัยโดยใช้กิจกรรมกลุ่มสัมพันธ์. วารสารศึกษาศาสตร์, 23(2), 351-361.
Bright Horizons Education Team. (2024). Process art for children. Retrieved from. http://www.brighthorizons.com/family-resources/art-projects-for-kids-process-oriented-art/,
Laurel Bongiorno. (2014). How process art experiences support preschoolers. Teaching Young Children. Teaching Young Children, 7(3), 18–19. Retrieved from http://www.saskecec.ca/ckfinder/userfiles/files/Bongiorno.pdf
Collaborative for Academic, Social, and Emotional Learning CASEL. (2016). education heartsinspiring minds. Retrieved from. https://casel.org/fundamentals-of-sel/what-is-the-casel-framework/
Collaborative for Academic, Social, and Emotional Learning CASEL. (2012). Effective social and emotionallearning programs: Preschool and elementary school edition. Retrieved from. https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED581699.pdf
Competence of preschool children. Psychology in the Schools, 48(5), 513-540. Ministry of Education Republic of Singapore. (2013). Social and emotional development. Nurturing early learners: A curriculum for kindergartens in Singapore, 7.
Educational Playcare. (2018). Product Art vs. Process Art. Research Guides Baker College. Retrieved from. https:// guides. baker.edu/ECE1410/
Katie. (2019). Process art vs. product art: What is the difference. Retrieved from. https://www. giftofcuriosity.com/process-art-vs-product-art-what-is-the-difference/
Massachusetts Standards for Preschool and Kindergarten. (2015). Social and Emotional Learning,and Approaches to Play and Learning. University of Massachusetts Boston. 7(10), 15-18.
NAEYC. (2014, February - March ). How Process-Focused Art Experiences Support Preschoolers. Teaching Young Children. Retrieved from. https://www.naeyc.org/resources/pubs/tyc/feb2014/process-art-experiences/
Sally Haughey. (2023). The Complete Guide To Process Art By Sally Haughey, Founder of Wunderled. Fairy Dust Teaching,
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
หมวดหมู่
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.