ผลการจัดประสบการณ์ศิลปะที่มุ่งเน้นกระบวนการเพื่อพัฒนาทักษะการสร้างสัมพันธภาพของเด็กปฐมวัย

ผู้แต่ง

  • ณิศรา สีลาดเลา สาขาปฐมวัยศึกษา คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
  • ปัทมาวดี เล่ห์มงคล สาขาวิชาปฐมวัยศึกษา คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
  • อรพรรณ บุตรกตัญญู สาขาวิชาปฐมวัยศึกษา คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์

คำสำคัญ:

ทักษะการสร้างสัมพันธภาพ, เด็กปฐมวัย, ศิลปะที่มุ่งเน้นกระบวนการ

บทคัดย่อ

การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลการจัดประสบการณ์ศิลปะที่มุ่งเน้นกระบวนการ เพื่อพัฒนาทักษะการสร้างสัมพันธภาพของเด็กปฐมวัย กลุ่มเป้าหมายที่ใช้ในการศึกษาครั้งนี้เป็นเด็กปฐมวัยชายและหญิง จำนวน 10 คน อายุระหว่าง 5-6 ปี ศึกษาในระดับชั้นอนุบาลปีที่ 3 ภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2567 โรงเรียนเกษมพิทยา แผนกอนุบาล เขตวัฒนา กรุงเทพมหานคร สังกัดสำนักบริหารงานคณะกรรมการการส่งเสริมการศึกษาเอกชน ได้มาด้วยวิธีการเลือกแบบเจาะจง (Purposive Sampling) โดยมีเกณฑ์ในการคัดเลือกดังนี้ 1) ในการดำเนินการศึกษาครั้งนี้ สถานศึกษาที่เป็นพื้นที่ศึกษามีห้องเรียนระดับชั้นอนุบาลปี 3 จำนวน 2 ห้องเรียน ผู้ศึกษาได้มาด้วยวิธีการเลือกแบบเจาะจง โดยเลือกห้องเรียนที่ผู้ศึกษาปฏิบัติหน้าที่เป็นครูประจำชั้น ทั้งนี้เพื่อความสะดวกในการเก็บรวบรวมข้อมูลและการดำเนินกิจกรรมตามแผนการศึกษาอย่างต่อเนื่อง และ 2) ในห้องเรียนที่ทำการศึกษามีเด็กทั้งสิ้น 14 คน ผู้ศึกษาได้พิจารณาคัดเลือกเป้าหมายโดยไม่รวมเด็กที่มีความต้องการพิเศษ เพื่อให้กลุ่มเป้าหมายมีคุณลักษณะที่สอดคล้องกับขอบเขตและวัตถุประสงค์ของการศึกษา เครื่องมือที่ใช้ในการศึกษา คือ 1) แผนการจัดประสบการณ์ศิลปะที่มุ่งเน้นกระบวนการเพื่อพัฒนาทักษะการสร้างสัมพันธภาพของเด็กปฐมวัย ค่าความสอดคล้องอยู่ระหว่าง 0.92 อยู่ในระดับเหมาะสมนำไปใช้ได้ และ 2) แบบสังเกตพฤติกรรมทักษะการสร้างสัมพันธภาพของเด็กปฐมวัย ประกอบด้วย ด้านการสื่อสาร ด้านการการมีส่วนร่วมทางสังคมและการสร้างความสัมพันธ์ ด้านการจัดการความขัดแย้ง และด้านการขอความช่วยเหลือและการเสนอความช่วยเหลือ ค่าความสอดคล้องอยู่ระหว่าง 0.93 ทุกรายการ สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ประกอบด้วย ค่าเฉลี่ย ค่าความเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการวิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพ โดยการวิเคราะห์เชิงคุณภาพใช้การวิเคราะห์เนื้อหา ผลการศึกษาพบว่า 1) เด็กปฐมวัยก่อนการจัดประสบการณ์มีค่าเฉลี่ยของคะแนนทักษะการสร้างสัมพันธภาพของเด็กปฐมวัยเท่ากับ 12.80 2) เด็กปฐมวัยที่ได้รับการจัดประสบการณ์ศิลปะที่มุ่งเน้นกระบวนการหลังการทดลองค่าเฉลี่ยของคะแนนทักษะการสร้างสัมพันธภาพของเด็กปฐมวัยสูงขึ้นเท่ากับ 33.80

เอกสารอ้างอิง

กระทรวงศึกษาธิการ. (2560). คู่มือหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย พุทธศักราช 2560 สำหรับเด็กอายุ 3-6 ปี. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทยจำกัด.

กองบรรณาธิการ. (2021). สาระ EF ชีวิต New normal ระวังเด็กขาดทักษะทางสังคมเพิ่มขึ้น. สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) สืบค้นจาก https://www.rlg- ef.com/

กรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุข. (2567). กรมสุขภาพจิตจับมือกรุงเทพมหานคร Kick off จัดระบบดูแลสุขภาพจิตและจิตเวชเด็กและวัยรุ่น เดินหน้าพัฒนาระบบบริการแบบครบวงจร. สืบค้นจากhttps://dmh.go.th/news-dmh/view.asp?id=31929

จริยา สันตานนท์. (2553). การพัฒนาสัมพันธภาพทางสังคมของเด็กปฐมวัยโดยการจัดกิจกรรมการวาดภาพต่อเติมจากภาพปะติดเป็นกลุ่ม. (วิทยานิพนธ์ศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.

รังสิรัศม์ วงศ์อุปราช เเละศศิลักษณ์ ขยันกิจ. (2561). แนวทางการจัดการเรียนรู้ทางอารมณ์และสังคมเพื่อป้องกันและแก้ไขปัญหาทางพฤติกรรมและอารมณ์สำหรับเด็กปฐมวัย. วารสารวิชาการศึกษาศาสตร์ ศรีนครินทรวิโรฒ, 19(1), 160-173.

รัตนมน เกษจุฬาศรีโรจน์. (2562). การศึกษากระบวนการพัฒนาการเรียนรู้ทางอารมณ์และสังคม สำหรับเด็กในช่วงรอยเชื่อมต่อทางการศึกษาจากชั้นเรียนอนุบาลสู่ชั้นเรียนประถมศึกษาปีที่ 1. (วิทยานิพนธ์ศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต). กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา. (2568). เปิดสภาวะการศึกษาไทยไตรมาสแรกปี 68 การจัดการศึกษาไทยในโลกที่เปลี่ยนแปลงไป. สืบค้นจาก https://www.onec.go.th/th.php/page/view/Newseducation/6027

อัจฉรีย์ ไกรกิจราษฎร์. (2561). การพัฒนาทักษะทางสังคมของเด็กปฐมวัยโดยใช้กิจกรรมกลุ่มสัมพันธ์. วารสารศึกษาศาสตร์, 23(2), 351-361.

Bright Horizons Education Team. (2024). Process art for children. Retrieved from. http://www.brighthorizons.com/family-resources/art-projects-for-kids-process-oriented-art/,

Laurel Bongiorno. (2014). How process art experiences support preschoolers. Teaching Young Children. Teaching Young Children, 7(3), 18–19. Retrieved from http://www.saskecec.ca/ckfinder/userfiles/files/Bongiorno.pdf

Collaborative for Academic, Social, and Emotional Learning CASEL. (2016). education heartsinspiring minds. Retrieved from. https://casel.org/fundamentals-of-sel/what-is-the-casel-framework/

Collaborative for Academic, Social, and Emotional Learning CASEL. (2012). Effective social and emotionallearning programs: Preschool and elementary school edition. Retrieved from. https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED581699.pdf

Competence of preschool children. Psychology in the Schools, 48(5), 513-540. Ministry of Education Republic of Singapore. (2013). Social and emotional development. Nurturing early learners: A curriculum for kindergartens in Singapore, 7.

Educational Playcare. (2018). Product Art vs. Process Art. Research Guides Baker College. Retrieved from. https:// guides. baker.edu/ECE1410/

Katie. (2019). Process art vs. product art: What is the difference. Retrieved from. https://www. giftofcuriosity.com/process-art-vs-product-art-what-is-the-difference/

Massachusetts Standards for Preschool and Kindergarten. (2015). Social and Emotional Learning,and Approaches to Play and Learning. University of Massachusetts Boston. 7(10), 15-18.

NAEYC. (2014, February - March ). How Process-Focused Art Experiences Support Preschoolers. Teaching Young Children. Retrieved from. https://www.naeyc.org/resources/pubs/tyc/feb2014/process-art-experiences/

Sally Haughey. (2023). The Complete Guide To Process Art By Sally Haughey, Founder of Wunderled. Fairy Dust Teaching,

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-06-06

รูปแบบการอ้างอิง

สีลาดเลา ณ., เล่ห์มงคล ป., & บุตรกตัญญู อ. (2025). ผลการจัดประสบการณ์ศิลปะที่มุ่งเน้นกระบวนการเพื่อพัฒนาทักษะการสร้างสัมพันธภาพของเด็กปฐมวัย. วารสารวิชาการศึกษาศาสตร์ ศรีนครินทรวิโรฒ, 26(1), 89–104. สืบค้น จาก https://so13.tci-thaijo.org/index.php/SWU_JEd/article/view/1741

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย

หมวดหมู่