การประสานเสียงในวงเครื่องสายไทย

ผู้แต่ง

  • ธิติ ทัศนกุลวงศ์ ผู้ช่วยศาสตราจารย์ประจำภาควิชาดนตรีไทย วิทยาลัยการดนตรี มหาวิทยาลัยราชภัฏบ้านสมเด็จเจ้าพระยา

คำสำคัญ:

วงเครื่องสายไทย, การประสานเสียงดนตรีไทย

บทคัดย่อ

วงเครื่องสายไทยเป็นวงดนตรีที่มีเสียงนุ่มนวล เหมาะสำหรับบรรเลงในพื้นที่จำกัด รูปแบบการผสมวงดนตรีมีทั้งการบรรเลงในรูปแบบเดิมตามหลักดุริยางคศิลป์ และภายหลังได้มีการปรับรูปแบบของวงดนตรีให้สามารถนำไปใช้ประกอบการแสดง และต่อยอดไปสู่การประกวด

ผลการศึกษาพบว่า การปรับวงเครื่องสายไทยเพื่อการประสานเสียงกำหนดแนวทางดังนี้ (1) กำหนดวัตถุประสงค์และเป้าหมายการปรับ (2) กำหนดโครงสร้างบทเพลง (3) กำหนดรูปแบบวง จำนวนเครื่องดนตรี บันไดเสียง จังหวะและวิธีสร้างสรรค์กลวิธีพิเศษ ส่วนการศึกษาข้อจำกัดพบว่า วงเครื่องสายไทยแต่ละวงมีข้อจำกัดสองประเภทคือ (1) ข้อจำกัดลักษณะเครื่องดนตรี คือ พื้นผิวของเสียงเครื่องดนตรี ซึ่งมีขอบเขตที่จำกัดในการสร้างสรรค์ทำนองประสานที่สอดคล้องกับลักษณะเสียงเครื่องดนตรี (2) ข้อจำกัดด้านพิสัยของเครื่องดนตรีที่บรรเลงบทเพลง ซึ่งนิยมใช้ในกลุ่มเสียงเพียงออล่าง เพียงออบน ชวา บางกรณีอาจใช้กลุ่มเสียงอื่น โดยภาพรวมมีการใช้โน้ตในพิสัยสองช่วงทบเสียงเป็นหลัก แนวทางการสร้างสรรค์การประสานเสียงเริ่มจากการปรับโครงสร้างทำนองเพลง การสอดทำนอง สร้างขั้นคู่แบบ 1: 1 โดยในการประสานสามารถกำหนดรูปแบบได้ 3 แบบ คือ แนวเดียว สองแนว และการแปรทำนองระหว่างเครื่องดนตรี ผู้ปรับวงต้องมีโสตทักษะที่สูงและการควบคุมวงให้พัฒนาสุนทรียภาพจากเดิมให้ได้รับความนิยมมากขึ้นในสังคมปัจจุบันและอนาคต อันจะเป็นผลดีต่อการพัฒนาการตลาดด้านดนตรีไทย

References

นิรุตร์ แก้วหล้า. (2563). วัฒนธรรมดนตรีชาติพันธุ์สู่การสร้างสรรค์ดนตรีร่วมสมัย: กรณีศึกษากลุ่มชาติพันธุ์ ม้ง ลีซู ลาหู่ ดาระอั้ง ปกาเกอะญอ. วารสารวิจัยราชภัฏเชียงใหม่. 21(2), 197-218.

พงษ์ศิลป์ อรุณรัตน์. (2565). สังคีตวิเคราะห์. นครปฐม : โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยศิลปากร.

สุธัญญ์ เอี่ยมแสงจันทร์. (2537). การสอดทำนอง. สารานุกรมศึกษาศาสตร์ สาขาดนตรีศึกษา คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ. 13, 29-33.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

08-11-2023

How to Cite

ทัศนกุลวงศ์ ธ. . (2023). การประสานเสียงในวงเครื่องสายไทย . วารสารดนตรีบ้านสมเด็จฯ, 4(1), 43–56. สืบค้น จาก https://so13.tci-thaijo.org/index.php/MusBSRU/article/view/380