ภาวะผู้นำทางวิชาการของผู้บริหารสถานศึกษาที่ส่งผล ต่อการเป็นโรงเรียนในฐานะชุมชนแห่งการเรียนรู้ของโรงเรียน สังกัดกรุงเทพมหานคร กลุ่มกรุงเทพเหนือ
คำสำคัญ:
ภาวะผู้นำทางวิชาการ, ผู้บริหารสถานศึกษา, โรงเรียนในฐานะชุมชนแห่งการเรียนรู้บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาระดับภาวะผู้นำทางวิชาการของผู้บริหารสถานศึกษา 2) ศึกษาระดับการเป็นโรงเรียนในฐานะชุมชนแห่งการเรียนรู้ และ 3) ศึกษาภาวะผู้นำทางวิชาการของผู้บริหารสถานศึกษาที่ส่งผลต่อการเป็นโรงเรียนในฐานะชุมชนแห่งการเรียนรู้ กลุ่มตัวอย่าง คือ ครู สังกัดกรุงเทพมหานคร กลุ่มกรุงเทพเหนือ จำนวน 331 คน ได้จากการสุ่มแบบแบ่งชั้นตามขนาดของโรงเรียน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยคือแบบสอบถาม มีค่าความเชื่อมั่นเท่ากับ .987 สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการถดถอยพหุคูณแบบขั้นตอน (Stepwise Multiple Regression) ผลการวิจัยพบว่า 1) ภาวะผู้นำทางวิชาการของผู้บริหารสถานศึกษาในภาพรวมและรายด้านอยู่ในระดับมาก 2) การเป็นโรงเรียนในฐานะชุมชนแห่งการเรียนรู้ของโรงเรียน สังกัดกรุงเทพมหานคร กลุ่มกรุงเทพเหนือ โดยภาพรวมและรายด้านอยู่ในระดับมาก และ 3) ภาวะผู้นำทางวิชาการของผู้บริหารสถานศึกษา 4 ด้าน ได้แก่ การส่งเสริมการพัฒนาวิชาชีพครู และบุคลากร การบริหารหลักสูตร และการจัดการเรียนการสอน การนิเทศ กำกับ ติดตาม และประเมินผลการจัดการเรียนการสอน และการกำหนดวิสัยทัศน์ พันธกิจ และเป้าหมาย ส่งผลต่อการเป็นโรงเรียนในฐานะชุมชนแห่งการเรียนรู้อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01 โดยมีค่าสัมประสิทธิ์การถดถอยพหุคูณในรูปแบบคะแนนมาตรฐาน (β) เท่ากับ .439, .216, .174 และ .172 ตามลำดับ ทั้ง 4 ด้านสามารถร่วมกันอธิบายความแปรปรวนของการเป็นโรงเรียนในฐานะชุมชนแห่งการเรียนรู้ได้ร้อยละ 94.6 (R² = .946)
เอกสารอ้างอิง
กิตติ กสิณธารา. (2562). ภาวะผู้นำทางวิชาการของผู้บริหารสถานศึกษาในศตวรรษที่ 21. สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
กิตติ์ลักษณ์ วงศ์ประเสริฐ. (2554). การนิเทศการศึกษา. โรงพิมพ์มหาวิทยาลัย.
จิณณภัทร พิบูลวิทิตธำรง. (2565). การพัฒนาโรงเรียนในฐานะชุมชนแห่งการเรียนรู้ตามแนวคิด School as learning community (SLC). วารสารศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปากร, 12(2), 55–63.
ชูศรี วงศ์รัตนะ. (2550). สถิติสำหรับการวิจัยทางการศึกษา. สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ชัยวัฒน์ คุประตกุล. (2555). ภาวะผู้นำทางวิชาการของผู้บริหารสถานศึกษา. สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัย.
บุญชม ศรีสะอาด. (2560). การวิจัยเบื้องต้น (พิมพ์ครั้งที่ 10). สุวีริยาสาส์น.
ปิยธิดา ทาปลัด. (2561). ภาวะผู้นำทางวิชาการของผู้บริหารสถานศึกษากับการพัฒนาคุณภาพการเรียนรู้ของครู. วารสารวิจัยการบริหารการศึกษา, 13(1), 35–47.
ปิยพร บุญใบ. (2563). ภาวะผู้นำทางวิชาการของผู้บริหารสถานศึกษากับการส่งเสริมการพัฒนาวิชาชีพครู. วารสารครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏนครปฐม, 9(2), 30–38.
พิพัฒนพงษ์ วิเศษ. (2561). ภาวะผู้นำทางวิชาการกับการพัฒนาคุณภาพการจัดการเรียนรู้ของครูในศตวรรษที่ 21. วารสารการบริหารการศึกษา, 14(1), 10–19.
เพ็ญนภา พลับฉิม. (2559). ภาวะผู้นำทางวิชาการของผู้บริหารสถานศึกษาที่ส่งผลต่อประสิทธิผลของโรงเรียน สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาราชบุรี เขต 2 [วิทยานิพนธ์ครุศาสตรมหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยราชภัฏนครปฐม].
วรรณา เฟื่องฟู. (2558). ภาวะผู้นำทางวิชาการของผู้บริหารสถานศึกษาในสังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน [วิทยานิพนธ์ศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยบูรพา].
วิเชียร ทองคลี่. (2560). ภาวะผู้นำทางวิชาการของผู้บริหารสถานศึกษาเพื่อพัฒนาคุณภาพการเรียนรู้ของผู้เรียน. มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.
ศิริชัย กาญจนวาสี. (2544). การบริหารการศึกษา. โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยรามคำแหง.
สายสุนีย์ กอสนาน. (2562). การสร้างชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพของครูในโรงเรียน. วารสารครุศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 47(3), 40–50.
สำนักการศึกษาสังกัดกรุงเทพมหานคร. (2568). รายงานข้อมูลโรงเรียนสังกัดกรุงเทพมหานคร กลุ่มกรุงเทพเหนือ ปีการศึกษา 2568. สำนักการศึกษา.
สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. (2560). แนวทางการจัดการศึกษาแบบชุมชนแห่งการเรียนรู้. สำนักพิมพ์ สพฐ.
สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. (2562). คู่มือการขับเคลื่อนโรงเรียนเป็นชุมชนแห่งการเรียนรู้. สำนักพิมพ์ สพฐ.
อัศนีย์ สุกิจใจ. (2560). ภาวะผู้นำทางวิชาการของผู้บริหารสถานศึกษา. วารสารวิจัยพุทธศาสตร์, 3(1), 23–35.
อรรถพล อนันตวรสกุล. (2565). โรงเรียนในฐานะชุมชนแห่งการเรียนรู้: แนวคิดและการปฏิบัติในบริบทไทย. สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา.
ซาโต, มานาบุ. (2559). โรงเรียนในฐานะชุมชนแห่งการเรียนรู้ (School as learning community) (อรรถพล อนันตวรสกุล, ผู้แปล). โอเพ่นเวิลด์.
Cunningham, W. G., & Cordeiro, P. A. (2009). Educational leadership: A bridge to improved practice (4th ed.). Pearson Education.
Dewey, J. (1927). The public and its problems. Henry Holt and Company.
DuFour, R., DuFour, R., & Eaker, R. (2008). Revisiting professional learning communities at work. Solution Tree Press.
Elboj, C., Puigdellívol, I., Soler, M., & Valls, R. (2002). Communities of learning: Transforming education. Peter Lang.
Fullan, M. (2014). The principal: Three keys to maximizing impact. Jossey-Bass.
García-Carrión, R., Molina, S., & Roca, E. (2020). Successful educational actions for inclusion and social cohesion in Europe. International Journal of Educational Research, 99, 44–53.
Hallinger, P., & Murphy, J. (1985). Assessing the instructional management behavior of principals. The Elementary School Journal, 86(2), 217–247.
Hord, S. M. (1997). Professional learning communities: Communities of continuous inquiry and improvement. Southwest Educational Development Laboratory.
Krug, S. E. (1992). Instructional leadership: A constructivist perspective. Educational Administration Quarterly, 28(3), 430–443.
McEwan, E. K. (2003). 7 steps to effective instructional leadership (2nd ed.). Corwin Press.
Stoll, L., Bolam, R., McMahon, A., Wallace, M., & Thomas, S. (2006). Professional learning communities: A review of the literature. Journal of Educational Change, 7(4), 221–258.
Sato, M. (2016). School as learning community: Theories, practice and international networks. University of Tokyo Press.
Sato, M. (2019). Professional learning communities in Japan: Lessons for educational reform. Gakubunsha.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
หมวดหมู่
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
