อารักษ์ นัต เนียะตา: ผีผู้ปกปักษ์ในบริบทสังคมไทย พม่าและกัมพูชา

บทคัดย่อ

บทความเรื่องนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาแนวคิดเกี่ยวกับอารักษ์หรือผีผู้ปกปักษ์ในประเทศไทยและประเทศเพื่อนบ้าน โดยเป็นการศึกษาจากเอกสารและงานวิจัยแล้วนำเสนอในรูปแบบบทความทางวิชาการ ผลการศึกษาพบว่า แนวคิดเรื่องผีผู้ปกปักษ์มีความสัมพันธ์กับระบบคิดเรื่องผี ซึ่งเป็นวิถีของภูมิภาคของเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ซึ่งสะท้อนให้เห็นว่า ผีเป็นสิ่งที่อยู่กับสังคมนับแต่อดีต โดยไทยใช้คำว่า อารักษ์ พม่าใช้คำว่า นัต ส่วนเขมรใช้คำว่า เนียะตา แต่มีความหมายเป็นชนิดของผีระดับสูงที่มีเป้าหมายเป็นผู้ปกป้อง รักษาดินแดน รูปแบบของผี-ผู้ปกปักษ์ เป็นลักษณะร่วมของพัฒนาการในสังคมไทย พม่าและกัมพูชา ซึ่งมีหน้าที่ทางศีลธรรมและกลไกควบทางสังคมนับแต่อดีตและส่งต่อเป็นเกณฑ์ทางสังคมในปัจจุบัน องค์ความรู้ใหม่ คือ ความเชื่อเรื่องผี วิญญาณได้ยกระดับกลายเป็นผู้ปกปักษ์ในวิถีของสังคมแห่งอุษาคเนย์