เทคโนโลยีและการพัฒนาอย่างยั่งยืน: เสริมสร้างทักษะพลเมืองโลกในยุคดิจิทัล

ผู้แต่ง

  • สรายุธ รัศมี สาขาสังคมศึกษา คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น

คำสำคัญ:

เทคโนโลยี, การพัฒนาอย่างยั่งยืน, ทักษะการเรียนรู้

บทคัดย่อ

ในยุคดิจิทัลที่เทคโนโลยีมีบทบาทสำคัญในทุกมิติของสังคม การพัฒนาอย่างยั่งยืนกลายเป็นเป้าหมายสำคัญระดับโลกที่ต้องการความร่วมมือจากทุกภาคส่วน บทความนี้มีจุดประสงค์เพื่อวิเคราะห์และนำเสนอความเชื่อมโยงระหว่างเทคโนโลยี การพัฒนาอย่างยั่งยืน และทักษะการเรียนรู้ที่จำเป็นสำหรับการเป็นพลเมืองโลกในศตวรรษที่ 21 โดยมุ่งเน้นการศึกษาเชิงบูรณาการที่สามารถส่งเสริมการใช้เทคโนโลยีอย่างมีความรับผิดชอบและสร้างผลกระทบเชิงบวกต่อสังคมและสิ่งแวดล้อม การศึกษานี้ใช้วิธีการศึกษาเอกสารและการวิเคราะห์กรณีศึกษา เพื่อรวบรวมข้อมูลที่เกี่ยวข้องและวิเคราะห์เชิงเปรียบเทียบระหว่างทักษะที่จำเป็นในยุคดิจิทัลกับความต้องการด้านการพัฒนาอย่างยั่งยืน ผลการศึกษาพบว่า เทคโนโลยี เช่น ปัญญาประดิษฐ์ (AI) อินเทอร์เน็ตของสรรพสิ่ง (IoT) และบล็อกเชน (blockchain) มีศักยภาพในการสนับสนุนเป้าหมาย SDGs โดยเฉพาะด้านการศึกษา พลังงานสะอาด และการจัดการทรัพยากรอย่างมีประสิทธิภาพ นอกจากนี้ ความท้าทายที่เกิดจากเทคโนโลยี เช่น ปัญหาขยะอิเล็กทรอนิกส์ ความเหลื่อมล้ำทางดิจิทัล และความเสี่ยงด้านความเป็นส่วนตัว เพื่อจัดการปัญหาเหล่านี้ จำเป็นต้องพัฒนาทักษะการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 ที่ครอบคลุมทั้งการคิดวิเคราะห์ การทำงานร่วมกัน ความคิดสร้างสรรค์ และการรู้เท่าทันเทคโนโลยี องค์ความรู้ใหม่ที่นำเสนอในบทความนี้ประกอบด้วย (1) แนวทางการบูรณาการเทคโนโลยีเข้ากับการศึกษาเพื่อส่งเสริมทักษะพลเมืองโลก (2) กรอบการพัฒนาเทคโนโลยีที่ยั่งยืนในบริบทของ SDGs และ (3) การสร้างนโยบายสนับสนุนการเรียนรู้เชิงดิจิทัลที่ยั่งยืนในระดับชุมชนและระดับโลก ข้อเสนอแนะจากการศึกษานี้สามารถนำไปประยุกต์ใช้ในการพัฒนานโยบาย การออกแบบหลักสูตร และการสร้างความร่วมมือระหว่างประเทศ เพื่อสนับสนุนการพัฒนาที่ยั่งยืนในยุคดิจิทัลอย่างเป็นรูปธรรม

เอกสารอ้างอิง

ชลิดา ธนสารสมบัติ. (2563). การศึกษาเพื่อการพัฒนาทักษะในศตวรรษที่ 21. วารสารวิจัยและพัฒนา. 20 (1), น. 87-99.

ศุภกิจ นุชเจริญ. (2562). เทคโนโลยีกับสังคมไทยในยุคดิจิทัล. วารสารการศึกษาไทย. 13 (2), น. 45-52.

ศุภลักษณ์ กิตติโชติพาณิชย์. (2561). เทคโนโลยี IoT กับการจัดการทรัพยากร. วารสารเทคโนโลยีและนวัตกรรม. 5(3), น. 1-15.

Anderson, J., & Rainie, L. (2018). The future of well-being in a tech-saturated world. Washington: Pew Research Center.

Benkler, Y. (2006). The wealth of networks: How social production transforms markets and freedom. USA: Yale University Press.

Castells, M. (2015). Networks of outrage and hope: Social movements in the internet age. Cambridge: Polity Press.

EdTech Review. (2024). The impact of technology on education. https://edtechreview.in/

Fullan, M. (2013). The new pedagogy: Students and teachers as learning partners. Learning Landscapes. 6 (2), pp. 23-29.

Hargittai, E. (2010). Digital citizenship: The internet, society, and participation. Cambridge: Polity Press.

Prensky, M. (2001). Digital natives, digital immigrants. On the Horizon. 9(5), pp. 1-6. https://www.marcprensky.com/writing/Prensky%20-%20Digital%20Natives,%20Digital%20Immigrants%20-%20Part1.pdf

Saavedra, A. R., & Opfer, V. D. (2012). Teaching and learning 21st century skills: Lessons from the learning sciences. New York: The Asia Society.

Trilling, B., & Fadel, C. (2009). 21st century skills: Learning for life in our times. San Francisco: Jossey-Bass.

UNESCO. (2022). Digital transformation and sustainable development. Paris: UNESCO Publishing.

United Nations. (2015). Transforming our world: The 2030 agenda for sustainable development. USA: United Nations.

United Nations. (2024). UN Sustainable Development Goals. https://www.un.org/sustainabledevelopment/

United Nations Development Programme (UNDP). (2024). The role of technology in achieving the Sustainable Development Goals. https://www.undp.org/

World Economic Forum. (2020). Shaping the Future of the New Economy and Society. [Online].

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-12-30

รูปแบบการอ้างอิง

รัศมี ส. (2025). เทคโนโลยีและการพัฒนาอย่างยั่งยืน: เสริมสร้างทักษะพลเมืองโลกในยุคดิจิทัล. วารสารครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏธนบุรี, 3(2), 1–21. สืบค้น จาก https://so13.tci-thaijo.org/index.php/DRUEDJ/article/view/3265

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิชาการ