บทบาทของสื่อสังคมออนไลน์ในการสร้างอัตลักษณ์ของประชากรในสังคมสมัยใหม่
คำสำคัญ:
สื่อสังคมออนไลน์, อัตลักษณ์, อัตลักษณ์ดิจิทัล, การนำเสนอตนเอง, สังคมสมัยใหม่บทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา 1) บทบาทของสื่อสังคมออนไลน์ต่อกระบวนการสร้างอัตลักษณ์ของประชากรในสังคมสมัยใหม่ และ 2) ปัจจัยที่ส่งผลให้สื่อสังคมออนไลน์กลายเป็นพื้นที่สร้างอัตลักษณ์ใหม่ เป็นการวิจัยเชิงเอกสาร เก็บข้อมูลปฐมภูมิและทุติยภูมิ วิเคราะห์ข้อมูลโดยการตรวจสอบความถูกต้องของข้อมูลแบบ Triangulation เพื่อเพิ่มความน่าเชื่อถือ
ผลการศึกษาพบว่า 1) สื่อสังคมออนไลน์ทำหน้าที่เป็นพื้นที่สาธารณะรูปแบบใหม่ที่เอื้อต่อการสร้างและแสดงอัตลักษณ์ของบุคคลผ่านการสื่อสารดิจิทัล โดยแพลตฟอร์มอย่าง Facebook, Instagram, TikTok และ YouTube ช่วยให้ผู้ใช้สามารถนำเสนอตนเองในหลายรูปแบบ ขณะเดียวกันปฏิกิริยาทางสังคม เช่น ยอดไลก์ คอมเมนต์ และผู้ติดตาม ทำหน้าที่เป็นกลไกสะท้อนกลับที่มีอิทธิพลต่อการก่อรูปหรือปรับเปลี่ยนอัตลักษณ์ของผู้ใช้ในสังคมสมัยใหม่ 2) มีปัจจัยสำคัญที่ผลักดันให้สื่อสังคมออนไลน์กลายเป็นพื้นที่สร้างอัตลักษณ์ ได้แก่ ปัจจัยด้านเทคโนโลยีที่เอื้อต่อการนำเสนอตนเอง (เช่น อัลกอริทึมและเครื่องมือสร้างคอนเทนต์) ปัจจัยทางสังคมและวัฒนธรรมที่ให้คุณค่ากับความนิยมและการยอมรับของกลุ่มเพื่อน และปัจจัยทางเศรษฐกิจในยุคเศรษฐกิจคอนเทนต์ที่ผลักดันให้การสร้างอัตลักษณ์เป็นกลไกหนึ่งของการแข่งขันในตลาดความสนใจ ส่งผลให้แพลตฟอร์มออนไลน์กลายเป็นพื้นที่สร้างอัตลักษณ์ที่มีพลวัตและมีอิทธิพลต่อผู้คนอย่างชัดเจน
เอกสารอ้างอิง
Boyd, d. (2015). It's complicated: The social lives of networked teens. Yale University Press.
Castells, M. (2010). The rise of the network society. Wiley-Blackwell.
Goffman, E. (1959). The presentation of self in everyday life. Anchor Books.
Herring, S., & Kapidzic, S. (2015). Teens, gender, and self-presentation in social media. In J. Wright (Ed.), International encyclopedia of social and behavioral sciences (pp. 146–152). Elsevier.
Jenkins, R. (2014). Social identity. Routledge.
Marwick, A. (2013). Status update: Celebrity, publicity, and branding in the social media age. Yale University Press.
Marwick, A., & boyd, d. (2011). To see and be seen: Celebrity practice on Twitter. Convergence, 17(2), 139–158.
Papacharissi, Z. (2010). A private sphere: Democracy in a digital age. Polity Press.
Turkle, S. (2011). Alone together: Why we expect more from technology and less from each other. Basic Books.
