การพัฒนารูปแบบการบริหารสถานศึกษาโดยใช้โรงเรียนเป็นฐาน บูรณาการการศึกษาเพื่อการประกอบการสู่วิสาหกิจชุมชนเพื่อพัฒนาทักษะการจัดการเรียนรู้บูรณาการ การประกอบการของครูและคุณลักษณะการประกอบการของผู้เรียน โรงเรียนเทศบาล 1 (พะเยาประชานุกุล)

ศศิณัฎฐ์ ชัยศร

ผู้แต่ง

ศศิณัฎฐ์ ชัยศร โรงเรียนเทศบาล 1 (พะเยาประชานุกุล) สังกัดเทศบาลเมืองพะเยา

คำสำคัญ:

การพัฒนา, การบริหารสถานศึกษา, โรงเรียน, การบูรณาการ, วิสาหกิจชุมชน

บทคัดย่อ

บทความวิจัยฉบับนี้ มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อสำรวจสภาพปัจจุบัน ปัญหา และความต้องการของผู้บริหารและครูเกี่ยวกับการพัฒนารูปแบบการบริหารสถานศึกษาโดยใช้โรงเรียนเป็นฐานบูรณาการการศึกษาเพื่อการประกอบการสู่วิสาหกิจชุมชน (School-based Management integrated with Entrepreneurship Education into Local Enterprise : SBM-ELE Model) 2) เพื่อพัฒนารูปแบบการบริหารสถานศึกษาโดยใช้โรงเรียนเป็นฐานบูรณาการการศึกษาเพื่อการประกอบการสู่วิสาหกิจชุมชน (School-based Management integrated with Entrepreneurship Education into Local Enterprise : SBM-ELE Model) เพื่อพัฒนาทักษะการจัดการเรียนรู้บูรณาการการประกอบการของครูและคุณลักษณะการประกอบการของผู้เรียน 3) ศึกษาผลสัมฤทธิ์การพัฒนารูปแบบการบริหารสถานศึกษา โดยใช้โรงเรียนเป็นฐานบูรณาการการศึกษาเพื่อการประกอบการสู่วิสาหกิจชุมชน (School-based Management integrated with Entrepreneurship Education into Local Enterprise: SBM-ELE Model) เพื่อพัฒนาทักษะการจัดการเรียนรู้บูรณาการการประกอบการของครูและคุณลักษณะการประกอบการของผู้เรียน โรงเรียนเทศบาล 1 (พะเยาประชานุกูล) กลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ ผู้บริหารสถานศึกษาสังกัดเทศบาลเมืองพะเยา จำนวน 10 คน และครูผู้สอน จำนวน 25 คน เครื่องมือการวิจัย ได้แก่ แบบสนทนากลุ่ม และแบบสอบถาม จำนวน 2 ชุด แบบปะเมิน จำนวน 6 ชุด วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย และค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน และวิเคราะห์การสนทนากลุ่ม โดยการวิเคราะห์เนื้อหา (Content Analysis)

ผลการศึกษาวิจัย พบว่า

1. สภาพปัจจุบัน ปัญหา และความต้องการของผู้บริหารและครูเกี่ยวกับการพัฒนารูปแบบการบริหารสถานศึกษาโดยใช้โรงเรียนเป็นฐานบูรณาการการศึกษาเพื่อการประกอบการสู่วิสาหกิจชุมชน

ปัจจุบัน โรงเรียนเทศบาล 1 (พะเยาประชานุกูล) มีการบริหารสถานศึกษาโดยใช้โรงเรียนเป็นฐาน มีหลักสูตรบูรณาการการจัดการศึกษาเพื่อการประกอบการ ในระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 4-6 ในการบริหารจัดการประสบปัญหา คือ 1) ปัญหาด้านการบริหารจัดการ 2) ปัญหาด้านครูและบุคลากรทางการศึกษา 3) ปัญหาด้านผู้เรียน 4) ปัญหาด้านชุมชน ดังนั้นจึงมีความต้องการ การจัดการศึกษาเพื่อการประกอบการที่เหมาะสม ครู บุคลากรที่มีความเชี่ยวชาญ สื่อนวัตกรรมที่ตอบสนองต่อการเรียนรู้ การประสานความร่วมมือเครือข่ายองค์กรภายนอก งบประมาณด้านการจัดการเรียนการสอน และการสร้างความพร้อมและความตระหนักของทุกภาคส่วน

2. การพัฒนารูปแบบการบริหารสถานศึกษาโดยใช้โรงเรียนเป็นฐานบูรณาการการศึกษาเพื่อการประกอบการสู่วิสาหกิจชุมชน (School-based Management integrated with Entrepreneurship Education into Local Enterprise: SBM-ELE Model) เพื่อพัฒนาทักษะการจัดการเรียนรู้บูรณาการการประกอบการของครูและคุณลักษณะการประกอบการของผู้เรียน โรงเรียนเทศบาล 1 (พะเยาประชานุกูล) ประกอบด้วย หลักการกระจายอำนาจ หลักการมีส่วนร่วม หลักการบริหารตนเอง หลักการคืนอำนาจจัดการศึกษาให้ประชาชน หลักกาตรวจสอบและถ่วงดุล โปร่งใส รับผิดชอบ และหลักการมีภาวะผู้นำที่เกื้อหนุน โดยมีการกำหนดแผนพัฒนาการศึกษาและทิศทางการจัดการศึกษา ปรับปรุงหลักสูตร บูรณาการจัดการเรียนรู้ และแผนการจัดการเรียนรู้สู่ผู้เรียน ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4-6 โดยผ่านการจัดทำโครงการ โครงการการพัฒนาระบบการบริหารจัดการโดยใช้โรงเรียนเป็นฐานเพื่อพัฒนาการศึกษาเพื่อการประกอบการสู่วิสาหกิจชุมชน โครงการนิเทศภายในเพื่อพัฒนาการศึกษาเพื่อการประกอบการสู่วิสาหกิจชุมชน และโครงการส่งเสริมศักยภาพผู้เรียนสู่การเป็นผู้ประกอบการ

3. ผลสัมฤทธิ์การพัฒนารูปแบบการบริหารสถานศึกษาโดยใช้โรงเรียนเป็นฐานบูรณาการการศึกษาเพื่อการประกอบการสู่วิสาหกิจชุมชน (School-based Management integrated with Entrepreneurship Education into Local Enterprise: SBM-ELE Model) เพื่อพัฒนาทักษะการจัดการเรียนรู้บูรณาการการประกอบการของครูและคุณลักษณะการประกอบการของผู้เรียน โรงเรียนเทศบาล 1 (พะเยาประชานุกูล)

3.1 ความพึงพอใจของครูที่มีต่อระบบการบริหารจัดการโดยใช้โรงเรียนเป็นฐาน และการศึกษาเพื่อการประกอบการสู่วิสาหกิจชุมชน โดยภาพรวม มีความคิดเห็นอยู่ในระดับมาก

3.2 ความสอดคล้อง เชื่อมโยงและเหมาะสม ของหลักสูตรส่งเสริมคุณลักษณะความเป็นผู้ประกอบการของผู้เรียน โดยภาพรวม มีความคิดเห็นอยู่ในระดับมาก

3.3 ความสอดคล้อง เชื่อมโยงและเหมาะสม ของแผนการจัดการ เรียนรู้ที่บูรณาการการศึกษาเพื่อการประกอบการสู่วิสาหกิจชุมชน โดยภาพรวม มีความคิดเห็นอยู่ในระดับมาก

3.4 คุณภาพของการนิเทศภายในเพื่อพัฒนาการศึกษาเพื่อการประกอบการสู่วิสาหกิจชุมชน โดยภาพรวม มีความคิดเห็นอยู่ในระดับมากที่สุด

3.5 คุณภาพของการจัดการเรียนรู้บูรณาการการประกอบการของครู โดยภาพรวมมีความคิดเห็นอยู่ในระดับมาก

3.6 คุณภาพของผู้เรียนที่มีคุณลักษณะจากการศึกษาเพื่อการประกอบการสู่วิสาหกิจชุมชน โดยภาพรวม มีความคิดเห็นอยู่ในระดับมาก

เอกสารอ้างอิง

กิตติพงษ์ ลาญาติ. (2566). แนวทางการบริหารโดยใช้โรงเรียนเป็นฐานสำหรับสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษามหาสารคาม เขต 2. วารสารพุทธปรัชญาวิวัฒน์. 7(1), 289.

ชณัญญา สุขสมวัฒน์, สุวิมล ว่องวาณิช และชยุตม์ ภิรมย์สมบัติ. (2563). แนวทางการจักการเรียนการสอนเพื่อส่งเสริมความเป็นผู้ประกอบการของนักเรียน : Crowdsourcing”. วารสารอิเล็กทรอนิกส์ทางการศึกษา. 15(2), 1-14.

ทวีศักดิ์ สมนอก. (2562). การพัฒนารูปแบบการบริหารสถานศึกษาที่มีประสิทธิผลโดยใช้โรงเรียนเป็นฐานของโรงเรียนในสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 25 (ดุษฎีนิพนธ์ปริญญาครุศาสตรดุษฎีบัณฑิต). มหาสารคาม : มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม.

ธีระ รุญเจริญ. (2550). ความเป็นมืออาชีพในการจัดและการบริหารการศึกษายุคปฏิรูปการศึกษา. กรุงเทพมหานคร : แอล.ที.เพรส.

เผด็จ ขอบรูป, ภิเษก จันทร์เอี่ยม และอรสา โกศลานันทกุล. (2552). ปัญหาการบริหารงานโดยใช้โรงเรียนเป็นฐานของสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาปทุมธานี. วารสารบัณฑิตศึกษา มหาวิทยาลัยราชภัฏวไลอลงกรณ์ ในพระบรมราชูปภัมภ์. 3(3), 29-30.

เพ็ญลดา ทู้ไพเราะ. (2564). การพัฒนาหลักสูตรที่เสริมสร้างสมรรถนะความเป็นผู้ประกอบการ ที่มีความรับผิดชอบต่อสังคมสำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย (วิทยานิพนธ์ปริญญาปรัชญาดุษฎีบัณฑิต). กรุงเทพฯ : มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ

สำนักงานบริหารงานการมัธยมศึกษาตอนปลาย สำนักงานคณะกรรมการขั้นพื้นฐาน. (2558). แนวทางการจัดทักษะแห่งอนาคตใหม่การเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 ที่เน้นสมรรถนะทางสาขาวิชาชีพ. กรุงเทพมหานคร : สำนักงานคณะกรรมการขั้นพื้นฐาน.

สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. (2550). แนวทางการกระจายอำนาจการบริหารและการจัดการศึกษาให้คณะกรรมการสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาและสถานศึกษา ตามกฎกระทรวงกำหนดหลักเกณฑ์และวิธีการกระจายอำนาจการบริหารและการจัดการศึกษา พ.ศ. 2550. กรุงเทพมหานคร : ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย.

สัมฤทธิ์ กางเพ็ง และประยุทธ ชูสอน. (2557). ภาวะผู้นำแบบโลกาภิวัตน์ : แนวคิดและการวิจัย. พิมพ์ครั้งที่ 2. ขอนแก่น : มหาวิทยาลัยขอนแก่น.

สมหมาย อ่ำดอนกลอย. (2556). บทบาทผู้บริหารสถานศึกษาในศตวรรษที่ 21. วารสารบัณฑิตศึกษา มหาวิทยาลัยราชภัฏพิบูลสงคราม. 7(1), 1.

สุวรรณ พิณตานนท์. (2555). การบริหารโดยใช้โรงเรียนเป็นฐานในการพัฒนาท้องถิ่น. กรุงเทพฯ :กรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น.

สุดฉกาจ สุดแก้ว. (2563). การศึกษารูปแบบการเรียนรู้ การสร้างทักษะผู้ประกอบการของกลุ่มครูผู้สอน สำนักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและตามอัธยาศัย ในประเทศไทย ในบริบทการศึกษานอกระบบ (Non-formal education) (สารนิพนธ์ปริญญาการจัดการมหาบัณฑิต). กรุงเทพฯ : มหาวิทยาลัยมหิดล.

สุรินทร์ ภูสิงห์ (2552). การพัฒนารูปแบบการจัดการศึกษาโดยบูรณาการปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงในโรงเรียนมัธยมศึกษาสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาอุบลราชธานี (ดุษฎีนิพนธ์การศึกษาดุษฎีบัณฑิต). มหาสารคาม : มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.

อดุลย์รัตน์ เกตุเวชสุริยา. (2559). ท้องถิ่น เพื่อส่งเสริมวิสาหกิจชุมชนโรงเรียน (ดุษฎีนิพนธ์การศึกษาดุษฎีบัณฑิต). กรุงเทพฯ : มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.