ระบบการสอนออนไลน์โดยใช้กรณีศึกษาเป็นฐานเพื่อเสริมสร้างนวัตกรรมการสอนสังคมศึกษาของนิสิตครุศาสตร์ วิทยาลัยสงฆ์พุทธชินราช มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

บทคัดย่อ

          บทความวิจัยนี้ มีวัตถุประสงค์ คือ 1) เพื่อศึกษาสภาพปัจจุบันของการจัดการเรียนรู้แบบออนไลน์ รายวิชาปฏิบัติการสอนในสถานศึกษา วิทยาลัยสงฆ์พุทธชินราช มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย 2) เพื่อวิเคราะห์สภาพปัญหาและอุปสรรคในการสอนออนไลน์ รายวิชาปฏิบัติการสอนในสถานศึกษา วิทยาลัยสงฆ์พุทธชินราช มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย 3) เพื่อสร้างและพัฒนาระบบการจัดการเรียนรู้แบบออนไลน์ รายวิชาปฏิบัติการสอนในสถานศึกษา วิทยาลัยสงฆ์พุทธชินราช มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย และ 4) เพื่อประเมินประสิทธิภาพระบบการจัดการเรียนรู้แบบออนไลน์ รายวิชาปฏิบัติการสอนในสถานศึกษา วิทยาลัยสงฆ์พุทธชินราช มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เป็นรูปแบบผสมวิธีวิจัยแบบพัฒนา (R&D) โดยใช้วิธีเลือกแบบเจาะจง จำนวน 24 รูป/คน การวิจัยเชิงปริมาณ ใช้แบบสอบถามความคิดเห็นกลุ่มตัวอย่าง จำนวน 32 รูป/คน ทำการวิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติ ได้แก่ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการวิจัยเชิงคุณภาพ โดยเก็บรวบรวมข้อมูลด้วยการสัมภาษณ์ผู้ทรงคุณวุฒิ จำนวน 12 รูป/คน เพื่อใช้องค์ความรู้ดังกล่าวมาพัฒนาเป็นระแบบ และการจัดสนทนากลุ่มผู้ทรงคุณวุฒิ จำนวน 9 รูป/คน เพื่อการตรวจสอบความเหมาะสมของระบบ วิเคราะห์ข้อมูลด้วยการวิเคราะห์เนื้อหา ผลวิจัย พบว่า

          1. สภาพปัจจุบันของการจัดการเรียนรู้แบบออนไลน์ รายวิชาปฏิบัติการสอนในสถานศึกษา วิทยาลัยสงฆ์พุทธชินราช มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย พบว่า โดยภาพรวม มีค่าเฉลี่ยอยู่ในระดับมาก เมื่อพิจารณาในแต่ละด้าน พบว่า ด้านปัญหาและอุปสรรคในการจัดการเรียนรู้แบบออนไลน์/การใช้งานคอมพิวเตอร์อยู่ในระดับมาก รองลงมาอยู่ในระดับปานกลางทุกด้าน

          2. วิเคราะห์สภาพปัญหาและอุปสรรคในการสอนออนไลน์ รายวิชาปฏิบัติการสอนในสถานศึกษา วิทยาลัยสงฆ์พุทธชินราช มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย พบว่า 2.1) ด้านสภาพปัจจุบันของการจัดการเรียนรู้แบบออนไลน์ คือ การวางแผนระแบบการสอน เช่น สร้างสื่อในการผสมผสานการเรียนการสอนออนไลน์ให้นิสิตไม่รู้สึกเบื่อหน่าย การเรียนรู้แบบการเรียนรู้แบบออนไลน์ เป็นการเรียนที่มีความมีความยึดหยุ่นสูง เพราะฉะนั้นผู้เรียนจำต้องมีความรับผิดชอบในการเรียนมากกว่าปกติ 2.2) ด้านปัญหา อุปสรรคในการจัดการเรียนรู้แบบออนไลน์ คือ การเรียนออนไลน์ทุกบ้านที่เหมาะสมกับการเรียนออนไลน์ เรียนท่ามกลางเสียงรบกวน นิสิตทุกคนไม่ได้มีอุปกรณ์สื่อสารเป็นของตัวเองบางครอบครัวที่มีบุตรหลานหลายคน อาจจะต้องแบ่งกันใช้ 2.3) ด้านการพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้แบบออนไลน์ คือ ให้นิสิตได้มีโอกาสศึกษาค้นคว้าเพิ่มเติมกระตุ้นนิสิตสม่ำเสมอด้วยวิธีสอนตามแนวทางการใช้เทคโนโลยีดิจิทัล การใช้บทเรียนไปประพฤติปฏิบัติได้อย่างถูกต้อง

          3. สร้างและพัฒนาระบบการจัดการเรียนรู้แบบออนไลน์ รายวิชาปฏิบัติการสอนในสถานศึกษา วิทยาลัยสงฆ์พุทธชินราช มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย พบว่า 3.1) ระดับความคิดเห็นความพึงพอใจต่อระบบการสอนออนไลน์โดยใช้กรณีศึกษาเป็นฐานเพื่อเสริมสร้างนวัตกรรมการสอนสังคมศึกษาของนิสิตครุศาสตร์ วิทยาลัยสงฆ์พุทธชินราช มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงราชวิทยาลัย โดยภาพรวมอยู่ในระดับมาก เมื่อพิจารณาในแต่ละด้าน ด้านปัจจัยเกื้อหนุน อยู่ในระดับปานกลาง 3.2) ผลสัมฤทธิ์ก่อนเรียนมีค่าเฉลี่ย 14.50 และค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน 1.18 และผลสัมฤทธิ์หลังการเรียนมีค่าเฉลี่ย 18.21 และค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน 1.06 แสดงว่าผลสัมฤทธิ์หลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียน อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 ซึ่งสอดคล้องกับสมมุติฐานที่ตั้งไว้

          4. ประเมินประสิทธิภาพระบบการจัดการเรียนรู้แบบออนไลน์ รายวิชาปฏิบัติการสอนในสถานศึกษา วิทยาลัยสงฆ์พุทธชินราช มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย พบว่า การประเมินประเมินประสิทธิภาพระบบการจัดการเรียนรู้แบบออนไลน์อยู่ในระดับมาก