ได้เงินได้คำ: เจตนารมณ์แห่งอาชีพตามคติในทางพระพุทธศาสนาและพระไตรปิฎก

บทคัดย่อ

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการได้มาซึ่งรายได้หรือได้เงินได้คำผ่านคำว่า อาชีพร่วมสมัยปัจจุบัน และคติหรือจริยธรรมของอาชีพที่ปรากฏในพระไตรปิฎก ใช้วิธีการศึกษาจากเอกสารและงานวิจัย เขียนออกมาเป็นความเรียงในรูปของบทความวิชาการ ผลการศึกษาพบว่า การได้มาซึ่งรายได้เป็นเรื่องของอาชีพและรายได้ โดยในพระไตรปิฎกมีอาชีพจำนวนมาก แต่เมื่อมีอาชีพแล้วความซื่อตรงในอาชีพก็เป็นสิ่งสำคัญด้วยในทางพระพุทธศาสนาใช้คำว่า คุณธรรมของอาชีพ ที่เรียกว่า จรรยาบรรณหรือคุณธรรมแห่งอาชีพ ดังปรากฏในเรื่องของอาชีพไม่พึงประกอบที่เรียกว่า มิจฉาวณิชชา และมีแนวคิดในเรื่องสัมมาอาชีวะหรืออาชีพที่พึงประกอบ โดยให้มีความสุจริตในอาชีพที่เรียกว่า กายสุจริต วจีสุจริต มโนสุจริต อันเนื่องด้วยแนวคิดความสุจริตแห่งอาชีพนับแต่ครั้งพุทธกาลตามแนวคิดในพระพุทธศาสนา องค์ความรู้ใหม่จากบทความนี้ คือ การได้รับทราบแนวคิดสุจริตสัมมาชีพที่กล่าวถึงอาชีพและเจตนารมณ์การประกอบอาชีพในพระไตรปิฎก