ชาดกวิเคราะห์: ว่าด้วยเรื่องข้อคิดจากพฤติกรรมสุนัข

ผู้แต่ง

  • พระปลัดระพิน พุทฺธิสาโร คณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย
  • ดิเรก ด้วงลอย มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาเขตนครสวรรค์
  • มัลลิกา ภูมะธน คณะวิทยาการจัดการ มหาวิทยาลัยราชภัฎนครสวรรค์

คำสำคัญ:

ชาดกวิเคราะห์, ธรรมะจากปากสุนัข, กุกกุรชาดก, มโหสถชาดก

บทคัดย่อ

บทความเรื่องชาดกวิเคราะห์: ว่าด้วยเรื่องข้อคิดจากพฤติกรรมสุนัข  มีเป้าหมายเพื่อยกธรรมะจากชาดก โดยมีหมาหรือสุนัขเป็นส่วนสำคัญในเรื่องโดยมีที่มาจากชาดกในพระพุทธศาสนา ใช้วิธีการศึกษาจากเอกสารและงานวิจัย เขียนนำเสนอในรูปแบบบทความวิชาการ ในการศึกษาชาดกในพระพุทธศาสนาที่ถูกใช้เป็นกรอบในการยกคติธรรมและอธิบายพระพุทธศาสนา โดยในเรื่องจะมีสุนัขเป็นฐานในการอธิบายของเรื่องจริงเรียกว่า “ธรรมะจากปากสุนัข” ที่มีเป้าหมายเพื่อการส่งเสริมจริยธรรมอันส่งผลเป็นพฤติกรรมและจริยธรรมใหม่โดยมีสุนัขมาเป็นตัวเอกของเรื่อง ภายใต้กรอบของ “ธรรมะ” โดยมีสุนัขที่ปรากฏในชาดกเป็นฐานของเรื่อง องค์ความรู้ใหม่ที่ได้รับจากการศึกษาครั้งนี้ คือ ชาดกทั้ง 2 เรื่อง เป็นเรื่องที่เนื่องด้วยสุนัขซึ่งสะท้อนองค์ความรู้โดยมีฐานของปัญญามาเป็นแนวทางในการแก้ปัญหาอย่างถูกต้องและมีคุณธรรม

Downloads

Download data is not yet available.

เอกสารอ้างอิง

กองบรรณาธิการศิลปวัฒนธรรม. (1 พฤษภาคม 2567). ย่าเหล สุนัขทรงเลี้ยงในรัชกาลที่ 6 ที่มหาดเล็กและคุณข้าหลวงหมั่นไส้-ชอบแกล้ง. สืบค้นเมื่อ 1 มกราคม 2568, จาก https://www.silpa-mag.com/history/article_30511

บรรณษรณ์ คุณะ.(17 มกราคม 2566). ย้อนรอยเรื่องหมา ๆ จากซากกระดูก ภาพเขียนสี สู่ชาดกทางพุทธศาสนา. สืบค้นเมื่อ 15 มกราคม 2568, จาก https://www.silpa-mag.com/history/article_100418

ประสาท สุขุม. (2529). ไอ้นี่ชอบกัดกับหมาจริง. มานวสาร. 9 (3), 22-23.

พระถวิล ถิรจิตฺโต และคณะ. (2565). ภาวะผู้นำทางปัญญาในการแก้ปัญหาความขัดแย้งทางสังคมของมโหสถบัณฑิตในมโหสถชาดก. วารสารพุทธศาสตร์ศึกษา. 13 (2), 156-171.

พัชนีย์ สรรคบุรานุรักษ์. (2527). ย่าเหล. วารสารอักษรศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปากร. 7 (1), 147-159.

มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม 27. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

วรชาติ มีชูบท. (13 พฤษภาคม 2567). ที่มาและชื่อของ “ย่าเหล” สุนัขทรงเลี้ยงในรัชกาลที่ 6. สืบค้นเมื่อ 1 มกราคม 2568, จาก https://www.silpa-mag.com/history/article_10758

สมัย วรรณอุดร. (2559). ความเป็นบัณฑิตและความเป็นพาลในมโหสถชาดก. วารสารมนุษย์กับสังคม คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์. 2 (1), 52-73.

สำนักข่าวไทย. (12 พฤศจิกายน 2563). ญาติเหยื่อให้ประหารชีวิต มือยิง 2 ศพ ทะเลาะเรื่องหมา. สืบค้นเมื่อ 1 ธันวาคม 2566, จาก https://tna.mcot.net/region-582521

เอลิเนอร์ เฮอร์แมน. (2553). เร้นรักราชินี Sex with the Queen. ขจรจันทร์. (ผู้แปล). กรุงเทพมหานคร:มติชน.

Amarin. (1 ธันวาคม 2566). ชกกันตายเพราะเรื่องหมาอึหน้าบ้าน!. สืบค้นเมื่อ 5 ธันวาคม 2566, จาก https://www.amarintv.com/news/detail/197998

Bondeson, Jan. (2011). Greyfriars Bobby: The Most Faithful Dog in the World. Stroud, Gloucestershire: Amberley.

Chill Chill Japan. (ม.ป.ป.). รู้จัก ฮาจิโกะ (Hachiko): สุนัขผู้ซื่อสัตย์แห่งชิบูย่า. สืบค้นเมื่อ 15 มกราคม 2568, จาก https://chillchilljapan.com/dictionary/hachiko/

Pantip. (8 กันยายน 2562). เสมาทราวดีที่จังหวัดชัยภูมิ. สืบค้นเมื่อ 15 มกราคม 2568, จาก https://pantip.com/topic/39212518)

Thammasat Museum of Anthropology. (1 ธันวาคม 2564). ฃุนน้อย: เจ้าชายน้อย ฉบับภาษาถิ่นสุโขทัย-ลายสือไท. สืบค้นเมื่อ 15 มกราคม 2568, จาก https://museum.socanth.tu.ac.th/update/the-little-prince-sukhothai-dialect/

Wikipedia. (11 April 2025). Hachi: A Dog's Tale. Retrieved 15 April 2025, from https://en.wikipedia.org/wiki/Hachi:_A_Dog%27s_Tale

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-12-12

รูปแบบการอ้างอิง

พุทฺธิสาโร พ., ด้วงลอย ด., & ภูมะธน ม. (2025). ชาดกวิเคราะห์: ว่าด้วยเรื่องข้อคิดจากพฤติกรรมสุนัข. วารสารมนุษยวิชาการ, 2(4), 39–51. สืบค้น จาก https://so13.tci-thaijo.org/index.php/jah/article/view/1711