แนวทางการพัฒนาภาวะผู้นำทางวิชาการในยุคดิจิทัลของผู้บริหารสถานศึกษา สังกัดสำนักงานส่งเสริมการเรียนรู้ประจำจังหวัด กลุ่มจังหวัดภูธานี
คำสำคัญ:
แนวทางการพัฒนา, ภาวะผู้นำทางวิชาการ, ยุคดิจิทัล, ผู้บริหารสถานศึกษา, สำนักงานส่งเสริมการเรียนรู้บทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาสภาพปัจจุบัน สภาพที่พึงประสงค์ และ ความต้องการจำเป็นภาวะผู้นำทางวิชาการในยุคดิจิทัลของผู้บริหารสถานศึกษา 2) เสนอแนวทางการพัฒนาภาวะผู้นำทางวิชาการในยุคดิจิทัลของผู้บริหารสถานศึกษา เป็นวิธีการวิจัยแบบผสม กลุ่มตัวอย่างประกอบด้วย ผู้บริหารสถานศึกษาและครู จำนวน 349 คน เครื่องมือที่ใช้ได้แก่ แบบสอบถาม สถิติที่ใช้การแจกแจงความถี่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ค่าส่วนเบี่ยงเบน แบบสัมภาษณ์ผู้บริหารที่มีวิธีปฏิบัติที่เป็นเลิศ และถอดบทการสัมภาษณ์ โดยเทคนิคการวิเคราะห์เนื้อหาเชิงพรรณนา และ ประเมินโดยใช้ค่าพิสัยควอไทล์
ผลการวิจัยพบว่า
- สภาพปัจจุบัน โดยรวมอยู่ในระดับมาก ด้านที่มีค่าเฉลี่ยมากที่สุดคือ ด้านการนิเทศ กำกับ ติดตามและประเมินผลการจัดการเรียนการสอน รองลงมา คือด้านการพัฒนานักเรียน ด้านการพัฒนาครู ด้านการพัฒนาสื่อการเรียนรู้ นวัตกรรม สภาพที่พึงประสงค์ โดยรวมอยู่ในระดับมากที่สุด เมื่อพิจารณาเป็นรายด้าน พบว่า ด้านการพัฒนาสื่อการเรียนรู้ นวัตกรรม รองลงมาคือ ด้านการพัฒนาครู ด้านการนิเทศ กำกับ ติดตามและประเมินผลการจัดการเรียนการสอน ด้านการพัฒนานักเรียน ด้านการกำหนดวิสัยทัศน์ เป้าหมายและพันธกิจของสถานศึกษา และด้านการบริหารจัดการหลักสูตรและการจัดการเรียนการสอน ความสำคัญของความต้องการจำเป็น โดยภาพรวมพบว่า ค่าดัชนีความต้องการจำเป็น เท่ากับ 0.27
2. แนวทางการพัฒนาภาวะผู้นำทางวิชาการในยุคดิจิทัลของผู้บริหารสถานศึกษา ประกอบด้วย 6 ด้าน คือ 1) ด้านการกำหนดวิสัยทัศน์ เป้าหมายและพันธกิจของสถานศึกษา 2) ด้านการบริหารจัดการหลักสูตรและการจัดการเรียนการสอน 3) ด้านการพัฒนาสื่อการเรียนรู้ นวัตกรรม 4) ด้านการพัฒนาครู 5) ด้านการพัฒนานักเรียน 6) ด้านการนิเทศ กำกับ ติดตามและประเมินผลการจัดการเรียนการสอน
เอกสารอ้างอิง
กนิษฐิกา พรหมวาทย์. (2566). ภาวะผู้นำทางวิชาการในยุคดิจิทัลของผู้บริหารสถานศึกษาในกลุ่มยกกระบัตร อำเภอสามเงา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาตาก เขต 1 [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยพะเยา]. University of Phayao Digital Collections. https://updc.up.ac.th/handle/123456789/670
ไชยา ภาวะบุตร. (2565). หลัก ทฤษฎี และปฏิบัติการบริหารการศึกษา (พิมพ์ครั้งที่ 3). คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฎสกลนคร.
ทิพย์วรรณ์ กุลนิตย์. (2560). ภาวะผู้นำทางวิชาการของผู้บริหารสถานศึกษา สังกัดเขตพื้นที่การศึกษา มัธยมศึกษา เขต 26 [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต ไม่ได้ตีพิมพ์]. มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม.
พระราชบัญญัติส่งเสริมการเรียนรู้. (2566, 19 มีนาคม). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 140 ตอนที่ 20ก. หน้า 60-72.
พิพัฒน์พงษ์ วิเศษ (2560). ภาวะผู้นำทางวิชาการของผู้บริหารโรงเรียนที่ส่งผลต่อประสิทธิผลการบริหารงานวิชาการในโรงเรียนสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสกลนคร เขต 3 [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร]. SNRU e-Thesis. https://gsmis.snru.ac.th/e-thesis/thesis_detail?r=58421229228
รวิภา ศรีวัตร, สุชาติ บางวิเศษ, สุขุม พรมเมืองคุณ. (2564). แนวทางการพัฒนาภาวะผู้นำทางวิชาการของผู้บริหารสถานศึกษาในศตวรรษที่ 21 สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาเลย เขต 2. วารสารศรีล้านช้างปริทรรศน์, 7(2), 39-51. https://ojs.mbu.ac.th/index.php/jslc/article/
view/1794
อภิสิทธิ์ วงษ์ประดิษฐ์, อานนท์ เมธีวรฉัตร, และวินัย ทองมั่น. (2565). แนวทางการพัฒนาภาวะผู้นำทางวิชาการตามหลักอิทธิบาท 4 ของผู้บริหารโรงเรียนขนาดเล็ก สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษานครสวรรค์ เขต 1. วารสารวิจัยวิชาการ, 5(4), 197–210. https://doi.org/10.14456/jra.2022.95
อัศนีย์ สุกิจใจ, ประเทือง ภูมิภัทราคม, และวิรัช จงอยู่สุข. (2562). รูปแบบการพัฒนาภาวะผู้นำเชิงวิชาการตามหลักพุทธธรรม ของผู้บริหารโรงเรียนวิถีพุทธ ในจังหวัดนครสวรรค์. วารสารบัณฑิตศึกษาปริทรรศน์ วิทยาลัยสงฆ์นครสวรรค์, 7(2), 195-214. https://so02.tci-thaijo.org/index.php/
jgsnsbc-journal/article/view/239933
