การพัฒนาศักยภาพการท่องเที่ยวโดยชุมชนแบบมีส่วนร่วม หมู่บ้านเปียงหลวง ตำบลเปียงหลวง อำเภอเวียงแหง จังหวัดเชียงใหม่

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) วิเคราะห์ปัญหาการท่องเที่ยวชุมชนหมู่บ้านเปียงหลวงแบบมีส่วนร่วม 2) ศึกษาความเป็นไปได้ของโครงการและกิจกรรมการส่งเสริมการท่องเที่ยวชุมชน 3) ศึกษารูปแบบการดำเนินโครงการและกิจกรรมส่งเสริมการท่องเที่ยวชุมชน และ 4) ประเมินผลโครงการและกิจกรรมส่งเสริมการท่องเที่ยว พื้นที่ศึกษาคือบ้านเปียงหลวง การวิจัยเป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ โดยใช้ระเบียบวิธีวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม การคัดเลือกกลุ่มผู้ให้ข้อมูลหลักใช้วิธีการแบบเจาะจง จำนวน 80 คน ประกอบด้วย 1) ผู้นำชุมชนและแกนนำท้องถิ่น 2) เจ้าหน้าที่หน่วยงานภาครัฐและองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 3) ผู้ประกอบการและวิสาหกิจชุมชน และ 4) เยาวชนและประชาชนทั่วไป เครื่องมือวิจัยประกอบด้วยการสัมภาษณ์เชิงลึก การประชุมกลุ่มย่อย การสนทนากลุ่ม และการสังเกตการณ์ ข้อมูลที่ได้ถูกวิเคราะห์โดยใช้การวิเคราะห์เชิงพรรณนาและการวิเคราะห์สภาพแวดล้อม เพื่อสังเคราะห์เป็นแนวทางพัฒนาการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม

ผลการวิจัยพบว่า

1) พื้นที่บ้านเปียงหลวงมีทุนทางวัฒนธรรม วิถีชีวิต และทรัพยากรธรรมชาติที่โดดเด่นแต่ยังเผชิญข้อจำกัดด้านโครงสร้างพื้นฐาน การจัดการความรู้ และบุคลากร

2) การพัฒนาที่ยั่งยืนควรดำเนินการแบบบูรณาการทั้งด้านการอนุรักษ์ทรัพยากร การยกระดับมาตรฐานแหล่งท่องเที่ยว การพัฒนาทักษะคนในชุมชน และการสร้างผลิตภัณฑ์ท้องถิ่นที่มีคุณภาพ

3) โครงการต้นแบบที่เกิดขึ้นประกอบด้วยการส่งเสริมการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมและประวัติศาสตร์ การเผยแพร่อาหารพื้นถิ่น และการพัฒนาทักษะสื่อสารภูมิปัญญาท้องถิ่นผ่านเยาวชน

4) การติดตามและประเมินผลร่วมกับภาคประชาชนและหน่วยงานที่เกี่ยวข้องสะท้อนให้เห็นว่าโครงการเหล่านี้ช่วยยกระดับการท่องเที่ยว เพิ่มโอกาสทางเศรษฐกิจ และสร้างความภาคภูมิใจในอัตลักษณ์ท้องถิ่น