กระบวนการจัดทำแผนแม่บทเพื่อการปฏิรูปกิจการพระพุทธศาสนา วัดพระธาตุแช่แห้ง พระอารามหลวง จังหวัดน่าน

บทคัดย่อ

          บทความวิจัยนี้ มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาแผนแม่บทกับหลักการปฏิรูปกิจการพระพุทธศาสนาตามมติมหาเถรสมาคม 2) เพื่อศึกษาแผนแม่บทเดิมของวัดพระธาตุแช่แห้ง พระอารามหลวง จังหวัดน่าน และ 3) เพื่อศึกษากระบวนการจัดทำแผนแม่บทกับหลักการปฏิรูปกิจการพระพุทธศาสนาของวัดพระธาตุแช่แห้ง พระอารามหลวง จังหวัดน่าน เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ โดยสัมภาษณ์ผู้ให้ข้อมูลสำคัญ 25 รูป/คน

          ผลการวิจัยพบว่า การจัดทำแผนแม่บททางพระพุทธศาสนา ดำเนินตามพันธกิจคณะสงฆ์ คือ1) ด้านการปกครอง 2) ด้านศาสนศึกษา 3) ด้านศึกษาสงเคราะห์ 4) ด้านเผยแพร่ 5) ด้านสาธารณูปการ 6) ด้านสาธารณสงเคราะห์ มีบทบาทโดยตรงต่อการปฏิรูป 4 ด้าน คือ 1) สร้างความมั่นคงด้านพระพุทธศาสตร์ 2) ยกระดับกระบวนการบริหารจัดการภายใน 3) พัฒนาองค์กร แห่งการเรียนรู้เชิงพุทธ และ 4) มีทรัพยากรเพียงพอในการขับเคลื่อนกิจการพระพุทธศาสนา

     แผนแม่บทเดิมของวัดพระธาตุแช่แห้ง พระอารามหลวง จังหวัดน่าน มีการจัดทำและถือปฏิบัติแผนปฏิบัติงานมาเป็นระยะเวลากว่า 10 ปี ผ่านการวิเคราะห์ วิพากษ์ วิจารณ์ จากผู้ทรงคุณวุฒิจากหลายฝ่าย ประกอบด้วย 1) ส่งเสริมการจัดการศึกษาทางด้านพระพุทธศาสนา 2) ส่งเสริมศาสนทายาท 3) รักษาอนุรักษ์ฟื้นฟูศิลปวัฒนธรรมอันดีงาม 4) รักษาอนุรักษ์ฟื้นฟูจัดสรรพื้นที่ให้เหมาะสมต่อการเป็นวัดอันเป็นศาสนสถานที่สำคัญปรับปรุงสภาพภูมิทัศน์ภายในเขตโบราณสถานและศาสนสถาน

      กระบวนการจัดทำแผนแม่บทกับหลักการปฏิรูปกิจการพระพุทธศาสนาของวัดพระธาตุแช่แห้ง พระอารามหลวง จังหวัดน่าน มี 4 กระบวนการ ได้แก่ 1) ประชุมเพื่อทบทวนแผนแม่บทเดิมของวัด 2) มีการแบ่งกลุ่มทำ SWOT Analysis มีการวิเคราะห์จุดเด่น และจุดด้อยของแผนแม่บทเดิม 3) ระดมความร่วมมือจากภาคีเครือข่ายและผู้มีส่วนเกี่ยวข้องแต่ละฝ่าย 4) จัดทำแผนแม่บทใหม่ เพื่อพัฒนาให้ทันกับการเปลี่ยนแปลงไปตามกระแสโลกาภิวัฒน์ โดยให้ความสำคัญและมุ่งเน้นกับการพัฒนาด้านต่าง ๆ ให้สอดคล้องกับหลักการปฏิรูปกิจการพระพุทธศาสนา ทั้ง 6 ด้าน